Shqipëria drejt BE, shtypi Gjerman kritikon qeverinë, themeluese e AIS, Aranita Brahaj flet për korrupsionin dhe drejtësinë
Gazeta serioze Gjermane ka Die Weld ka publikuar këtë shtator një artikull me titull: Corruption, justice and issues with press freedom – is Albania ready for the EU? Artikulli analizon me kujdes disa aspekte të gjeopolitike dhe sfida të Shqipërisë në Negocimin drejt EU. Gazetarja Mandoline Rutkowski vizitoi edhe zyrën tonë në Tiranë duke bërë pjesë të fakteve dhe zërave në shkrim gjetjet tona për çështje si Korrupsioni, Shteti i së Drejtës apo Reforma në Drejtësi. Aranita Brahaj drejtore dhe themeluese e AIS u shpreh se: vendi drejtohet nga Kryeministër dhe Qeveri të cilët nuk i kontrollon askush, mungon kontrolli Gjyqësor, kontrolli Kushtetues dhe ai Parlamentar ndërsa Vetting në Drejtësi, u karakterizua nga qëllime të mira por planifikime të dobëta , që e lanë vendin për vite pa drejtësi dhe kontroll gjyqësor.
Artikullin e Plotë mund ta gjeni si vijon:
Probleme me korrupsionin, drejtësinë dhe lirinë e shtypit – a është gati për BE-në?
Nga Mandoline Rutkowski, Die Welt
Krerët e qeverive të Shqipërisë dhe Maqedonisë së Veriut kapën dorën e Ursula von der Leyen duke e shtrënguar fort. Thuajse sikur kishin frikë se presidentja e Komisionit Evropian mund të ndryshonte mendje dhe të shkëputej nga shtrëngimi i duarve. Dhe kështu edhe nga një premtim që Bashkimi Evropian ua kishte bërë më parë shtetarëve Edi Rama dhe Dimitar Kovaçevski.
Skena u filmua më 19 korrik. Ditën kur nisën zyrtarisht negociatat për anëtarësimin e dy vendeve në BE. Me këtë njoftim, dy shtetet tani janë zyrtarisht në ballë të vendeve të Ballkanit Perëndimor në procesin e zgjerimit të BE-së.
Fotot e unitetit vinin në Bruksel në kohën e duhur. Sepse lufta e Ukrainës në dyert e Evropës u ka dhënë aleancave perëndimore një moment rilindjeje. Ekziston një konsensus se Perëndimi duhet të afrohet më shumë që të përballet me agresorin rus, Vladimir Putin. Jo më pak për shkak të kësaj, Ukraina dhe Moldavia morën statusin e kandidatëve për anëtarësim në BE në qershor.
Ballkani Perëndimor është gjithashtu i rëndësishëm strategjikisht për BE-në, pasi ata formojnë urën tokësore mes krahut juglindor të NATO-s dhe Evropës Qendrore. Megjithatë, po e bëhet e qartë se, pavarësisht nga momenti aktual, ka ende një sërë sfidash që qëndrojnë në rrugën e zgjerimit të BE-së në Ballkanin Perëndimor. Kjo është e dukshme në Shqipëri.
Shqipëria festoi momentin historik pas gati tre dekadash. Në vitin 2003, Tirana paraqiti kërkesën e saj për anëtarësim. Në ditët pas shpalljes, një flamur i stërmadh i BE-së zbukuroi ndërtesën e qeverisë në sheshin ‘Skënderbej’ në Tiranë.
Afiniteti me BE-në është shumë i lartë në vendin me 2.8 milionë banorë. Sipas Barometrit Publik për Ballkanin, 89% e shqiptarëve e vlerësojnë anëtarësimin në BE si pozitiv. Në bisedat me vendasit, afërsia me BE është e sigurt. Dyqanet evropiane mbulojnë peizazhin e qytetit në Tiranë, kurse euro është të paktën jo zyrtarisht monedha e dytë kombëtare.
Me distancë nga Kina
Marrëdhënia e Tiranës me BE-në është e ngushtë. Prej vitesh, vendi, i cili u çlirua nga komunizmi në vitin 1991 dhe iu përkushtua vlerave perëndimore dhe demokratike, është përpjekur të shkojë në të njëjtën linjë me Brukselin në politikën e jashtme.
Në luftën e Ukrainës, Tirana mbështeti pa kushte sanksionet e BE-së kundër Rusisë. Në ndryshim nga vendet e tjera të Ballkanit Perëndimor, Tirana po përmbahet edhe ndaj investimeve nga Kina, me të cilat Pekini kërkon të forcojë ndikimin e tij në rajon.
Vitet e fundit, një reformë në drejtësi dhe futja e të ashtuquajturës Struktura e Posaçme kundër Korrupsionit – SPAK si prokurori speciale e pavarur, ka çuar përpara përpjekjet në luftën kundër krimit të organizuar dhe trafikut të drogës.
“Ne kemi bërë përparim të jashtëzakonshëm në fushën e sundimit të ligjit dhe në luftën kundër korrupsionit” – tha Christiane Hohmann, ambasadorja e delegacionit të BE-së në Shqipëri. Ajo na mirëpret në zyrën e saj me një pamje panoramike të kryeqytetit për një intervistë. “Por puna jonë është larg përfundimit, ka ende një detyrë gjigante përpara”.
Në fakt, korrupsioni është një plagë në Shqipëri, e cila është shumë e vështirë për t’u shëruar. Vendi renditet i 110-ti nga 180 në Indeksin e Perceptimit të Korrupsionit të ‘Transparency International’. Aranita Brahaj, drejtuese e Institutit Shqiptar të Shkencës / Open Data Albania, e di se sa serioz është problemi.
“Korrupsioni është një problem i jashtëzakonshëm në Shqipëri” – thotë ekspertja e analizës së të dhënave me fokus transparencën, kontrollin dhe anti-korrupsionin. “Nuk është i pranishëm vetëm në rangjet e larta, por edhe në jetën e përditshme të çdo qytetari. Qoftë te vizita te mjeku apo te zgjedhja e shkollës fillore”.
Shqipëria nuk është në gjendje të ushtrojë kontroll gjyqësor, kushtetues dhe parlamentar mbi qeverinë, thotë Brahaj. Pra, de facto, kryeministri Rama e ka dorën e lirë.
Lista e skandaleve rreth Ramës e vërteton këtë deklaratë. Kreu i Partisë Socialiste, i cili bëri dikur fushatë për luftën kundër korrupsionit, akuzohet për lidhje me mafian.
Skandalet po shumohen edhe në orbitën e tij të pushtetit. Së fundmi, politikani i PS-së, Alqi Bllako u arrestua në fund të muajit prill pasi thuhet se është i përfshirë në një skandal korrupsioni prej 430 milionë eurosh. Opozita e akuzon Ramën si organizatorin e aktiviteteve kriminale.
Në fakt, qeveria ka bërë përpjekje për të vënën nën kontroll korrupsionin në vend. Në vitin 2016, me nxitjen e BE-së, ajo miratoi një reformë gjyqësore që përfshinte rishikim intensiv të të gjithë gjyqtarëve dhe prokurorëve për sa i përket kompetencave profesionale, pasurisë dhe integritetit.
Sipas të dhënave të “Raportit për Shqipërinë 2021”, të Komisionit të BE-së, 62% e procedurave të rishikimit kanë përfunduar me largim nga detyra ose shkarkim. Reforma u vlerësua pozitivisht në Bruksel dhe ambasadorja e BE-së, Hohman gjithashtu e quajti procedurën e vetingut një ‘masë të suksesshme’, e cila nuk është parë kurrë më parë në rajon.
Por ekspertja e korrupsionit, Brahaj nuk është dakord. Kontrollet ishin ‘me qëllime të mira, por të planifikuara keq’. Gjykata e Lartë dhe Gjykata Kushtetuese nuk kishin staf të plotë për vite me radhë dhe de facto nuk ishin në gjendje të vepronin. Një gjyqësor me të meta ka lejuar qeverinë të miratojë ‘ligje të korruptuara’.
Shumë prapa kur bëhet fjalë për lirinë e shtypit
Një fushë që Brukseli po e shqyrton nga afër për ecurinë e procesit të anëtarësimit në BE, dhe që shqetëson ambasadoren e BE-së, Hohmann, është liria e shtypit në vend: “Kuptimi i shtypit si korrigjues ka nevojë për zhvillim në Shqipëri”. Vendi renditet nga Reporterët pa Kufij i 103-ti nga 180 vende.
Mediat transmetuese janë kryesisht në duart e disa sipërmarrësve të pasur me lidhje politike. Kryeministri Rama bëri bujë së fundmi pasi kërcënoi gazetarët me ‘riedukim’ pas pyetjeve kritike dhe i përjashtoi nga konferencat për shtyp. “Ne presim që të gjithë politikanët t’i trajtojnë gazetarët me respekt,” thotë Hohmann.
Vendi kandidat ka ende shumë për të bërë përpara se Shqipëria të anëtarësohet në aleancën evropiane. Për Sokol Dedjan, kreun e çështjeve politike në Ministrinë e Jashtme, përpjekje nuk kërkohen vetëm nga Tirana. “Në funksion të luftës në Evropë dhe dhënies së statutit kandidat për Ukrainën dhe Moldavinë, BE-ja tani duhet të tregojë më shumë besueshmëri se premtimet e bëra për vendet kandidate se zgjerimi i BE-së është proces serioz”.
Me fjalë të tjera, BE-ja duhet t’i dëshmojë Rusisë se uniteti i vendeve evropiane shkon përtej terminologjisë, edhe në shenjë frenimi. Sipas tij, vendet e Ballkanit Perëndimor kanë prioritet për t’u bashkuar me aleancën sepse janë ‘më të avancuara në përgatitje’.
Nga ana tjetër, ambasadorja e BE-së, Hohmann thekson se lufta në Ukrainë nuk sjell si pasojë zgjerimin automatik të BE-së. “Çdo vend do të vazhdojë të konsiderohet individualisht. Argumenti gjeostrategjik nuk duhet të fshehë faktin se vendet natyrisht duhet të plotësojnë edhe kërkesat e tyre për të hyrë në BE”. Sipas Hohmann, Tirana tani duhet të provojë se besimi i vendeve anëtare është i justifikuar. “Shqipëria tani po përballet me një maratonë”.
Shkarko artikullin KETU
Transaksione Thesari, 10 vjet të dhëna të hapura për çdo shpenzim, 1900 institucione buxhetore
/in Kreupost, Njoftime per shtyp /by adminSi shpenzon Qeveria Paratë e Taksapaguesve. Databaza jonë e mirë strukturuar Transaksione Thesari, mundëson monitorim të të gjitha pagesave që Institucionet Buxhetore kryejnë ndaj palëve të treta. Tashmë janë 10 vjet të dhëna për çdo pagesë të realizuar. Të dhënat sigurohen përmes aksesit në informacion nga Drejtoria e Thesarit. Ato vendosen në një sistem ku kushdo mund ti gjejë me lehtësi ti përdorë dhe ripërdorë në kohë reale.
Sistemi ofron edhe kërkim sipas filtrave ku bëhet ndarja për transaksione sipas institucionit, përfituesit, vlerës, kategorisë së shpenzimit, datës së pagesës apo numrit në faturim. Kjo databazë zbardh për publikun informacion se si shpenzohen paratë e taksapaguesve; ku alokohen fondet; kush përfiton dhe sa paguhet për projekte dhe programe të caktuara.
Raporte Gjinore dhe Open Data, Zbardhen të dhëna social-ekonomike mbi balancat
/in Kreupost, Njoftime per shtyp /by adminPortali Open Data Albania publikon në vijimësi të dhëna qe lidhen me Statistika për Balancat Gjinore në vend. Artikujt listohen për Tema Raporte Gjinore (Gender Relations). Të dhënat e fundit të publikuara lidhen me balancën në sektorë dhe fusha si Demografi, Edukim, Përfaqësim Publik dhe Politika Penale ndaj grupeve gjinore.
Të dhënat ndihmojnë në evidentimin e raporteve dhe zhvillimit të grupeve sipas gjinive, por zbulojnë edhe disbalanca ekonomike apo sociale. Hendeku i pagesave për punën sipas sektorëve për gra dhe për burra, sikurse të dhëna për Politikën Penale dhe dënimet e dhëna nga Gjykata për Gratë sipas veprave penale në vend, janë dy indikatorë të prezantuar me kujdes gjatë muajit nëntor.
Kontrolli Kushtetues mbi Ligjet Korruptive, Vakancat disa vjeçare në Gjykatën Kushtetues sjellin Pasoja të Rënda për Parandalimin e Korrupsionit me Ligj
/in Aktivitete, Kreupost /by adminOrganizata AIS inicioi në Shtator 2021 një Padi për Gjykatën Kushtetuese duke kërkuar Shfuqizimin si antikushtetues të ligjit që rregullon Kontraktimet për Programin e Rindërtimit pas Tërmetit.
Padia e Organizatës AIS/ Open Data Albania kërkonte Shfuqizim të Pjesshëm të Ligjit nr 97/2019 për miratimin e Aktit normativ me fuqinë e Ligjit nr. 9 / 2019 të Këshillit të Ministrave për Përballimin e Pasojave të Fatkeqësive Natyrore.
Në opinionin tonë ky Ligj është i papajtueshëm me Kushtetutën e Republikës së Shqipërisë pasi cenon liritë ekonomike; dëmton konkurrimin e hapur; krijon premisa për korrupsion dhe klientelizëm në shpërndarjen e Kontratave tek Klientët Preferencial.
Kontraktimet për Programin e Rindërtimit (rreth 120 miliard lekë) janë bërë dhe vijojnë të bëhen me procedurë: a. të kufizuar, b. pa garë dhe c. me afate ligjore diskriminuese d. me kritere qe formulohen nga Autoriteti Prokurues. Qeveria dhe Parlamenti kanë caktuar me ligj këtë formë Kontraktimi.
Përveç potencialit për klientelizëm, Ligji i kontestuar mbart risk edhe për Kontraktime me Subjekte Biznesi persona nën hetim për Pastrim të Produkteve të Krimit të Organizuar dhe Trafikut të Drogës.
Tashme Prokuroria Speciale Antikorrupsion ka vendime për Biznese të tilla Palë në Kontrata Publike Rindërtimi.
Kundrejt Kësaj Gjykata Kushtetuese e cila ka funksion të kontrollojë dhe shfuqizojë funksionimin e Ligjeve ku cenohet liria ekonomike dhe krijohet premisa për Favorizim dhe Korrupsion, nuk ka qenë e aftë dhe funksionale për veprimtari të tillë.
Gjykata ka hezituar dhe nuk është vënë në Lëvizje me Padi nga një Organizatë Antikorrupsion. Padia e formuluar nga organizata jonë që punon për llogaridhënie, transparencë dhe antikorrupsion nuk u legjitimua pasi Relatoria e çështjes argumentoi se një organizatë mund të Kërkojë Interpretim Kushtetues, por kjo vetëm në rastet që anëtarët e saj kanë interesa të drejtpërdrejta me kërkimin.
Mendojmë që ky ishte një moment Regresi ku Gjykata Kushtetuese nuk legjitimon të drejtën e Organizatave me mision dhe objekt çështje të Mirëqeverisjes dhe Antikorusionit. Kushtetuta i njeh Organizatat si subjekte që kanë të drejtë të kërkojnë Kontroll Kushtetues Neni 134 pika h Kushtetuta. Dhe interesi në kërkim nuk ka pse të jetë individual kundrejt interesit për të cilin ka Mision OJF-ja.
Me dëshirën për të ndërprerë veprimin e ligjit klientelist, organizata kërkoi bashkëpunimin e aktorëve të tjerë që legjitimohen menjëherë si subjekte që vënë në Lëvizje Kontrollin Kushtetues.
Kërkesës tonë ju përgjigjën 28 deputet opozitar të cilët ridërguan në Janar 2022 Padinë në Gjykatë. Këtë herë Gjykata e Pranoi Shqyrtimin e Padisë dhe Filloi shqyrtim të fakteve në Seancë Plenare në Korrik 2022.
Por në korrik 2022, Gjykata Kushtetuese funksionoi me një numër të limituar të anëtarëve, vetëm 7 nga 9 anëtarë të saj ishin në detyrë. Vonesat në Emërimin e Vakancave dëmtuan eficensën e Gjykatës.
Në një raport 4 gjyqtar pro dhe 3 kundër, Padia megjithëse u votua nga shumica (4 anëtarë nga 7 në seancë plenare) nuk arriti të shfuqizojë këtë ligj. Duhen 5 gjyqtar pro, pra shumicë e cilësuar dhe jo e thjeshtë, për të Pranuar Kërkimin e Padisë.
Pas dy përpjekjeve për të vënë në lëvizje Kontrollin Kushtetues, fakti është: Ligji që i jep Fuqi Aktit Normativ të Qeverisë, vijon të Mbetet në fuqi dhe të japë pasoja të rënda të Korrupsionit me Ligj. Përmes Këtij Ligji disa kontraktime të rëndësishme në vlerë dhe në interes publik janë fituar nga Biznese tashmë subjekte të hetimit penal, sekuestruar me Vendim Gjykate për krim të organizuar dhe trafik lëndësh narkotike.
Kjo kompani arriti të fitojë disa kontrata me vlerë të lartë monetare për Rindërtim në Zonat Kryesore për Zhvillim të Detyrueshëm pas Tërmetit. Ky është shembulli tipik se si procedura e kufizuar, mungesa e konkurrimit me ofertë dhe në finale negocimi i ofertës në tryezë dhe jo përmes plotësimit në sistem elektronik, kanë bërë që kontraktime publike tu jepen individëve dhe bizneseve që synojnë pastrimin e Produkteve Kriminale përmes Kontraktimit Publik. Në një garë të hapur një biznes që nuk ka Punë të Ngjashme në Ndërtim, nuk do të mund të kualifikohej si Konkurrent i Suksesshëm. Ligji që pengon konkurrencën e lirë mundësoi këtë penetrim klientelist.
Procedura pa garë, e kufizuar, dhe me negocim jashtë sistemin elektronik është parashikuar pikërisht me ligjin që duhej shfuqizuar.
Vetëm pas dhënies së Kontratave Publike Prokuroria e Posaçme për Antikorrupsionin SPAK veproi duke kërkuar sekuestrim të Bizneseve. Por fati i kontratave publike dhe përgjegjësia e atyre që mënësuan këtë situatë ku shteti bëhet partner kontraktor me subjekte me rekorde kriminale, mbeten çështje pa rregullim dhe pa hetim penal.
Korrupsioni me Ligj është favorizuar vitet e fundit në Mungesë të Gjykatës Kushtetuese; Vakancave të saj dhe Eficensës së Munguar në Shqyrtimin e rasteve.
Sa më lart, Gjykata Kushtetuese duhet të ushtrojë rol në kontrollin e pajtueshmërisë së Ligjeve me Kushtetutën. Vënia në lëvizje e gjykatës kushtetuese, funksionimi i saj pa vakanca, integriteti, paanësia, doktrina e përmirësuar sa i takon kontrollit kushtetues mbi Ligjet Korruptive janë aspektet kryesore të Parandalimit të Fenomenit Korrupsion me Ligj.
Gazeta gjermane Die Welt shkruan për Shqipërinë: Corruption, justice and issues with press freedom – is Albania ready for the EU?
/in Kreupost, Mbulimi mediatik /by adminShqipëria drejt BE, shtypi Gjerman kritikon qeverinë, themeluese e AIS, Aranita Brahaj flet për korrupsionin dhe drejtësinë
Gazeta serioze Gjermane ka Die Weld ka publikuar këtë shtator një artikull me titull: Corruption, justice and issues with press freedom – is Albania ready for the EU? Artikulli analizon me kujdes disa aspekte të gjeopolitike dhe sfida të Shqipërisë në Negocimin drejt EU. Gazetarja Mandoline Rutkowski vizitoi edhe zyrën tonë në Tiranë duke bërë pjesë të fakteve dhe zërave në shkrim gjetjet tona për çështje si Korrupsioni, Shteti i së Drejtës apo Reforma në Drejtësi. Aranita Brahaj drejtore dhe themeluese e AIS u shpreh se: vendi drejtohet nga Kryeministër dhe Qeveri të cilët nuk i kontrollon askush, mungon kontrolli Gjyqësor, kontrolli Kushtetues dhe ai Parlamentar ndërsa Vetting në Drejtësi, u karakterizua nga qëllime të mira por planifikime të dobëta , që e lanë vendin për vite pa drejtësi dhe kontroll gjyqësor.
Artikullin e Plotë mund ta gjeni si vijon:
Probleme me korrupsionin, drejtësinë dhe lirinë e shtypit – a është gati për BE-në?
Nga Mandoline Rutkowski, Die Welt
Krerët e qeverive të Shqipërisë dhe Maqedonisë së Veriut kapën dorën e Ursula von der Leyen duke e shtrënguar fort. Thuajse sikur kishin frikë se presidentja e Komisionit Evropian mund të ndryshonte mendje dhe të shkëputej nga shtrëngimi i duarve. Dhe kështu edhe nga një premtim që Bashkimi Evropian ua kishte bërë më parë shtetarëve Edi Rama dhe Dimitar Kovaçevski.
Skena u filmua më 19 korrik. Ditën kur nisën zyrtarisht negociatat për anëtarësimin e dy vendeve në BE. Me këtë njoftim, dy shtetet tani janë zyrtarisht në ballë të vendeve të Ballkanit Perëndimor në procesin e zgjerimit të BE-së.
Fotot e unitetit vinin në Bruksel në kohën e duhur. Sepse lufta e Ukrainës në dyert e Evropës u ka dhënë aleancave perëndimore një moment rilindjeje. Ekziston një konsensus se Perëndimi duhet të afrohet më shumë që të përballet me agresorin rus, Vladimir Putin. Jo më pak për shkak të kësaj, Ukraina dhe Moldavia morën statusin e kandidatëve për anëtarësim në BE në qershor.
Ballkani Perëndimor është gjithashtu i rëndësishëm strategjikisht për BE-në, pasi ata formojnë urën tokësore mes krahut juglindor të NATO-s dhe Evropës Qendrore. Megjithatë, po e bëhet e qartë se, pavarësisht nga momenti aktual, ka ende një sërë sfidash që qëndrojnë në rrugën e zgjerimit të BE-së në Ballkanin Perëndimor. Kjo është e dukshme në Shqipëri.
Shqipëria festoi momentin historik pas gati tre dekadash. Në vitin 2003, Tirana paraqiti kërkesën e saj për anëtarësim. Në ditët pas shpalljes, një flamur i stërmadh i BE-së zbukuroi ndërtesën e qeverisë në sheshin ‘Skënderbej’ në Tiranë.
Afiniteti me BE-në është shumë i lartë në vendin me 2.8 milionë banorë. Sipas Barometrit Publik për Ballkanin, 89% e shqiptarëve e vlerësojnë anëtarësimin në BE si pozitiv. Në bisedat me vendasit, afërsia me BE është e sigurt. Dyqanet evropiane mbulojnë peizazhin e qytetit në Tiranë, kurse euro është të paktën jo zyrtarisht monedha e dytë kombëtare.
Me distancë nga Kina
Marrëdhënia e Tiranës me BE-në është e ngushtë. Prej vitesh, vendi, i cili u çlirua nga komunizmi në vitin 1991 dhe iu përkushtua vlerave perëndimore dhe demokratike, është përpjekur të shkojë në të njëjtën linjë me Brukselin në politikën e jashtme.
Në luftën e Ukrainës, Tirana mbështeti pa kushte sanksionet e BE-së kundër Rusisë. Në ndryshim nga vendet e tjera të Ballkanit Perëndimor, Tirana po përmbahet edhe ndaj investimeve nga Kina, me të cilat Pekini kërkon të forcojë ndikimin e tij në rajon.
Vitet e fundit, një reformë në drejtësi dhe futja e të ashtuquajturës Struktura e Posaçme kundër Korrupsionit – SPAK si prokurori speciale e pavarur, ka çuar përpara përpjekjet në luftën kundër krimit të organizuar dhe trafikut të drogës.
“Ne kemi bërë përparim të jashtëzakonshëm në fushën e sundimit të ligjit dhe në luftën kundër korrupsionit” – tha Christiane Hohmann, ambasadorja e delegacionit të BE-së në Shqipëri. Ajo na mirëpret në zyrën e saj me një pamje panoramike të kryeqytetit për një intervistë. “Por puna jonë është larg përfundimit, ka ende një detyrë gjigante përpara”.
Në fakt, korrupsioni është një plagë në Shqipëri, e cila është shumë e vështirë për t’u shëruar. Vendi renditet i 110-ti nga 180 në Indeksin e Perceptimit të Korrupsionit të ‘Transparency International’. Aranita Brahaj, drejtuese e Institutit Shqiptar të Shkencës / Open Data Albania, e di se sa serioz është problemi.
“Korrupsioni është një problem i jashtëzakonshëm në Shqipëri” – thotë ekspertja e analizës së të dhënave me fokus transparencën, kontrollin dhe anti-korrupsionin. “Nuk është i pranishëm vetëm në rangjet e larta, por edhe në jetën e përditshme të çdo qytetari. Qoftë te vizita te mjeku apo te zgjedhja e shkollës fillore”.
Shqipëria nuk është në gjendje të ushtrojë kontroll gjyqësor, kushtetues dhe parlamentar mbi qeverinë, thotë Brahaj. Pra, de facto, kryeministri Rama e ka dorën e lirë.
Lista e skandaleve rreth Ramës e vërteton këtë deklaratë. Kreu i Partisë Socialiste, i cili bëri dikur fushatë për luftën kundër korrupsionit, akuzohet për lidhje me mafian.
Skandalet po shumohen edhe në orbitën e tij të pushtetit. Së fundmi, politikani i PS-së, Alqi Bllako u arrestua në fund të muajit prill pasi thuhet se është i përfshirë në një skandal korrupsioni prej 430 milionë eurosh. Opozita e akuzon Ramën si organizatorin e aktiviteteve kriminale.
Në fakt, qeveria ka bërë përpjekje për të vënën nën kontroll korrupsionin në vend. Në vitin 2016, me nxitjen e BE-së, ajo miratoi një reformë gjyqësore që përfshinte rishikim intensiv të të gjithë gjyqtarëve dhe prokurorëve për sa i përket kompetencave profesionale, pasurisë dhe integritetit.
Sipas të dhënave të “Raportit për Shqipërinë 2021”, të Komisionit të BE-së, 62% e procedurave të rishikimit kanë përfunduar me largim nga detyra ose shkarkim. Reforma u vlerësua pozitivisht në Bruksel dhe ambasadorja e BE-së, Hohman gjithashtu e quajti procedurën e vetingut një ‘masë të suksesshme’, e cila nuk është parë kurrë më parë në rajon.
Por ekspertja e korrupsionit, Brahaj nuk është dakord. Kontrollet ishin ‘me qëllime të mira, por të planifikuara keq’. Gjykata e Lartë dhe Gjykata Kushtetuese nuk kishin staf të plotë për vite me radhë dhe de facto nuk ishin në gjendje të vepronin. Një gjyqësor me të meta ka lejuar qeverinë të miratojë ‘ligje të korruptuara’.
Shumë prapa kur bëhet fjalë për lirinë e shtypit
Një fushë që Brukseli po e shqyrton nga afër për ecurinë e procesit të anëtarësimit në BE, dhe që shqetëson ambasadoren e BE-së, Hohmann, është liria e shtypit në vend: “Kuptimi i shtypit si korrigjues ka nevojë për zhvillim në Shqipëri”. Vendi renditet nga Reporterët pa Kufij i 103-ti nga 180 vende.
Mediat transmetuese janë kryesisht në duart e disa sipërmarrësve të pasur me lidhje politike. Kryeministri Rama bëri bujë së fundmi pasi kërcënoi gazetarët me ‘riedukim’ pas pyetjeve kritike dhe i përjashtoi nga konferencat për shtyp. “Ne presim që të gjithë politikanët t’i trajtojnë gazetarët me respekt,” thotë Hohmann.
Vendi kandidat ka ende shumë për të bërë përpara se Shqipëria të anëtarësohet në aleancën evropiane. Për Sokol Dedjan, kreun e çështjeve politike në Ministrinë e Jashtme, përpjekje nuk kërkohen vetëm nga Tirana. “Në funksion të luftës në Evropë dhe dhënies së statutit kandidat për Ukrainën dhe Moldavinë, BE-ja tani duhet të tregojë më shumë besueshmëri se premtimet e bëra për vendet kandidate se zgjerimi i BE-së është proces serioz”.
Me fjalë të tjera, BE-ja duhet t’i dëshmojë Rusisë se uniteti i vendeve evropiane shkon përtej terminologjisë, edhe në shenjë frenimi. Sipas tij, vendet e Ballkanit Perëndimor kanë prioritet për t’u bashkuar me aleancën sepse janë ‘më të avancuara në përgatitje’.
Nga ana tjetër, ambasadorja e BE-së, Hohmann thekson se lufta në Ukrainë nuk sjell si pasojë zgjerimin automatik të BE-së. “Çdo vend do të vazhdojë të konsiderohet individualisht. Argumenti gjeostrategjik nuk duhet të fshehë faktin se vendet natyrisht duhet të plotësojnë edhe kërkesat e tyre për të hyrë në BE”. Sipas Hohmann, Tirana tani duhet të provojë se besimi i vendeve anëtare është i justifikuar. “Shqipëria tani po përballet me një maratonë”.
Shkarko artikullin KETU
OpenData Youth Fellowship Retreat 22 dhe 23 tetor 2022
/in Aktivitete, Kreupost, Njoftime per shtyp /by adminOrganizata AIS / Open Data Albania prej një viti po punon me një grup student dhe profesionit të rinj duke krijuar një program Fellowship për fuqizimin e të rinjve në çështje të Antikorupsionit. Gjatë vitit po mbahen evente si sesione pune; forume diskutimi; intership pranë ekipit të organizatës; trajnime dhe takime të tjera për rrjetëzim.
Në fundjavën 22 dhe 23 tetor , anëtar të ekipit rinor udhëtuan në disa rrethe të vendit në një aktivitet Retreat.
Eventi përmban
– Happy Hours dhe Network
– Prezantim Strategjia e Punës e Organizatës Objektiva me Rininë
– StartUp DataThon Albania
• Itinerari u Organizua me kujdesin dhe bashkëpunimin e Fation Plaku Photography, autor i Homeland Albania.
Të rinjtë Vizituan zona të rëndësime për natyrën; kulturën, traditën dhe zhvillimin urban të vendit si:
– Nivicë , panorama mbi Kanion
– Ujëvara e Peshturës
– Labova, zona e bukur e Lunxhërisë me objekte Kulti monumente Kulture që Datojnë shekullin e V.
– akomodim në Bujtina Maria një model i agroturizmit dhe iniciativës për biznese turistik ku prezantuam Strategjinë e re të Punës së Organizatës AIS, me fokus edhe tek edukimi qytetar dhe të rinjtë.
– Parku Arkeologjik Antigone.
– Peshtan, vizitë në muzeun e luftës Italo – Greke,
Gjatë eventit u finalizua edhe Programi i Punës për eventin e radhës së Networkut që është DataThon Albania Financimi i Partive Politike , event që do të mbahet në Dhjetor 2022..
Puna me të rinjtë dhe fuqizimi i tyre kundër korrupsionit është pjesë e zbatimit të Projektit të Open Data, Access and Transparency mbi sektorët e ekspozuar ndaj rrezikut të korrupsionit. Projekti mbështetet nga Agjencia Suedeze për Bashkëpunim Ndërkombëtar për Zhvillim, Sida. Një nga komponentët e projektit është Fuqizimi i të Rinjve kundër Korrupsionit – Edukimi i Qytetarëve, Përmirësimi i Modeleve të Kontrollit të Fakteve.
Dokument Politikash Kontrolli Financiar dhe Rruga drejt Integrimit Evropian
/in Kreupost, Publikime /by adminDokumenti i politikave me titull Kontrolli Financiar dhe Rruga drejt Integrimit Evropian është dokument i hartuar nga Organizata AIS / Open Data Albania si rezultat i Projektit C1 – EU – NPA Përmirësimi i Debatit mbi Politikat dhe Llogaridhënien për të Përmbushur të Drejtat Bazike, përmes krijimit të Platformës së Negociatave të Cluster 1 Shqipëri. Projekti zbatohen nga katër organizata shqiptare CSDG, ISP, KSHH dhe AIS me mbështetje të Ambasadës së Mbretërisë së Holandës në Tiranë.
Shiko agjendën e eventit KËTU
Më poshtë po publikojmë:
Gjetjet, Opinionet apo Rekomandimet e shprehura në këtë event përfaqësojnë këndvështrime të ekspertëve dhe organizatës AIS dhe nuk përkojnë me përgjegjësi të partnerëve apo mbështetësve të Projektit C1-EU-NPA.
H.E.Mr. Reinout Vos – Ambasador i Mbretërisë së Holandës në Shqipëri
Znj.Aranita Brahaj, drejtoreshë e AIS/ Open Data Albania
Prof. Lindita Lati Milo
Z. Eduart Shalsi, Kryetar i Komisionit Parlamentar për Ekonominë dhe Financën and Z. Arbi Agalliu anëtar i Komisionit Parlamentar për Ekonominë dhe Financën
Z. Eduart Gjokutaj, ALTAX
Z.Fran Brahimaj Drejtor i Financave Vendore, MFE
Znj. Oriada Tare
Znj. Anila Cili
Znj. Albana Gjinopulli
Dokumente dhe Analiza pas Vendimit të Gjykatës Europiane Besnik Cani v. Shqipëri (vetting), AksesDrejtesiAlbania
/in Kreupost, Njoftime per shtyp /by adminNëse Besnik Cani v. Shqipëria në Strasburg, do të ishte një Precedent (unifikues) 8 gjyqtarë dhe prokuror të tjerë sot do të fitonin të drejta njësoj si zoti Cani, Gjyqtari i zgjedhur në kundërshtim me kërkesat statutore është pjesë e nëntë Vendimeve ku KPA ka kundërshtuar kualifikimet në KPK
Një ditë më parë Gjykata Europiane e të Drejtave të Njeriut në Strasburg ka dhënë vendim për çështjen Besnik Cani kundër Shqipërisë. Zoti Cani është prokuror që ka kaluar fazën e parë të vlerësimit në KPK (Vendim nr 84/2018) por është shkarkuar nga Kolegji i Posaçëm i Apelimit (vendim 2.2020). Çështja e tij në Strasburg i referohej pikërisht vendimit të KPA me argumentin se cenohet e drejta për proces të rregullt, pasi një nga gjyqtarët anëtarë Kolegji zoti L.D kishte qenë i emëruar në kundërshtim me kërkesat statutore, duke qenë i shkarkuar më parë nga detyra e gjyqtarit të shkallës së parë.
Gjykata e Strasburgut e Pranoi kërkesën e zotit Besnik Cani duke i dhënë të drejtë atij në pretendimin se nuk i është bërë një procesi i rregullt. Profili i zotit Cani dhe dokumenta që lidhen me vlerësimin e tij KETU:
Pas Vendimit të dhënë në datën 4 Tetor nga Gjykata Europiane e të Drejtave të Njeriut Strasburg, duket se dritëhije dyshimi hidhen mbi jo pak vendimmarrje ku Gjyqtari i KPA (i zgjedhur në kundërshtim me kriteret statutore), ka qenë anëtarë i trupës që ka marrë vendim. Konkretisht më poshtë do të listojmë rastet ku Gjyqtari apo Prokurori në Proces Vettingu është konfirmuar nga Komisioni i Përkohshëm i Kualifikimit por është shkarkuar nga Kolegji i Posaçëm i Apelimit KPA me një trupë në përbërje të së cilës ka qenë edhe zoti LD.
Dokumentet e listuara më poshtë janë pjesë e databazës Akses Drejtësi – Regjistri i Magjistratëve një regjistër i krijua nga organizata AIS me qëllimin për të rritur transparencën, integritetin dhe besimin publik tek Individë pjesë e sistemit të drejtësisë.
Konfirmuar ne KPK dhe shkarkuar ne KPA
Ndërkohë anëtari i KPA, Luan Daci u ëmërua nga Kuvendi në detyrën e anëtarit të Kolegjit të Posaçëm të Apelimit në datën 17 qershor 2017. Ndaj ti u shënuar një hetim penal i gjykuar në Gjykatën e Lartë. Ushtroi këtë detyrë deri në pezullim nga Kolegji (dhjetor 2021).
Zoti Luan Daci ka qenë anëtar trupe në rreth 35 Vendime për Gjyqtar dhe Prokurorë të tjera të cilat janë Vendime për Shkarkim në KLP dhe kanë mbetur në fuqi edhe pas apelimit në KPA.
Të gjitha Vendimet e KPA janë të publikuara dhe listuara me kujdes në Regjistrin e Magjistratëve Akses Drejtësi, një faqe e krijuar nga organziata AIS si një model i hapur dhe transaprent i një Regjistri Magjistrat.
393 Donator Fushata Zgjedhore 2021, PS me shume donacione, LSI tejkalon PD, Lista e Donatorëve për çdo parti
/in Kreupost, Njoftime per shtyp /by adminOpen Data Albania po zbardh shumat dhe emrat e Donatorëve Elektoral në Zgjedhjet e Prill 2021. Donatorët e Fushatave zgjedhore janë subjekte private shoqëri, persona juridik apo fizik që dhurojnë fonde, mallra apo shërbime për subjektet elektorale kandidat apo parti. Donacionet janë të detyrueshme për tu regjistruar sipas formës ligjore. Dhurimet në natyrë mallra apo shërbime të ofruara pa kundërshpërblim konsiderohen inkind – në natyrë dhe vlera e tyre kontabilizohet dhe raportohet. Kodi Zgjedhor kërkon që donacionet mbi vlerën 50 000 lekë, duhet që të hapet një llogari e posaçme, dhe të gjitha transaksionet mbi këtë vlerë të bëhen nëpërmjet saj.
Shiko artikullin KETU
Më poshtë mund të shikoni listën e plotë me shumat e dhurimeve, formën e tyre, dhe emër mbiemër të donatorit. Artikuj te tjerë mbi shpenzime Elektorale https://ndiqparate.al/?cat=49
Për më tepër dhe për të shikuar dhurimet për secilën nga Partitë e mëdha dhe ato të vogla veçmas, shiko Excel në fund të artikullit.
Web-ATRAKO jashtë funksionit, Open Corporates Albania ofron një regjistër online të plotë me kontrata PPP Koncesione
/in Kreupost, Njoftime per shtyp /by adminSulmi Kibernetik i filluar në korrik 2022 mbi databaza shtetërore, ka çuar off line edhe databazën shtetërore me të dhëna dhe dokumente të PPP Koncesione nga ATRAKO Agjencia e Trajtimit të Koncesioneve. Këto të dhëna janë të detyrueshme për publikim dhe aksesim publik.
Organizata AIS me web-portalin Open Corporates Albania vë në dispozicion një Regjistër me të gjitha kontratat dhe dokumentet e Koncesioneve PPP të Shtetit Shqiptar. Kjo databazë është krijuar përmes monitorimit, evidentimit, grumbullimit, ri-publikimit me mirë-strukturim të të dhënave të Regjistrave Publik, punë dhe angazhim disa vjeçar i ekipit të analistëve pranë AIS.
Regjistri Koncesionar portali OpenCorporates.al, ka dobi të veçantë sa kohë që faqja zyrtare dhe të dhënat e ATRAKO Agjencia e Trajtimit të Koncesione atrako.gov.al është jashtë shërbimit për shkak të sulmeve kibernetike ndaj databazave dhe sistemeve shtetërore të Republikës së Shqipërisë (prej Korrik 2022).
Regjistri ynë Koncesionar ka informacion, pasaporta biznesi dhe dokumenta si vijon:
Qëllimi për të cilin u krijua dhe funksionon kjo databazë përkon me dëshirën dhe vullnetin për ti bërë lehtësisht të aksesueshme dhe transparente të dhënat për këtë sektor të rëndësishme publik. Databaza aplikon standardet më të mira të publikimit dhe aksesimit të të dhënave dhe krijon mundësi për analiza dhe vlerësime objektive.
Të dhënat në databazë kanë konsistencë kohore me dokumenta nga planifikim deri në finalizim dhe zbatim PPP. Përditësimi i informacionit është i plotë dhe përditësuar në kohë. Regjistrat Publik ku janë tërhequr të dhënat në vite janë: Buletine Dokument Zyrtar të Qeverisë Shqiptare; Arkiva Parlamenti; Qendra e Regjistrimit të Biznesit; Qendra e Licencimeve; Fletore Zyrtare Republika e Shqipërisë; Publikime Pagesa Drejtoria e Thesarit; Publikime të Agjencisë së Prokurimeve Publike; Publikime Regjistra Publik të Biznesit në vende EU; Publikime AKBN agjencia kombëtare e burimeve natyrore.
OpenCorporates Albania të dhëna mbi Shoqëri Koncesionare funksionon si një shërbim, instrument, databazë krijuar nga Shoqëria Civile në zbatim të Projektit OpenData Access and trasaprency over sectors exposed to risk of corruption
Po si produket i punës së Organizatës AIS në zbatim të projektit OpenData Access and trasaprency oler sectors exposed to risk of corruption, janë publikuar Raporte dhe Artikuj Hulumtues mbi Koncesionet dhe Partneritetet Privat Publik në vend të cilat aksesoren në faqen NdiqParate tema Koncesione
Amnistia Fiskale dhe Deklarimet Vullnetare të Pasurive në Shqipëri
/in Aktivitete /by adminAmnistia Fiskale dhe Deklarimet Vullnetare të Pasurive në Shqipëri
AIS promotor i Open Data Albania po publikon një Raport me Fakte dhe Historik nga procese si amnisti, falje, legalizim asetesh apo procedura të deklarimit vullnetar të aplikuara nga Qeveritë në vend në dekadat e fundit. Raporti ka të dhëna mbi Historikun e Iniciativave dhe Akteve Ligjore sikurse ka cekur edhe efektet, masën e legalizimeve dhe deklarimeve që ka shënuar procesi.
Historiku i amnistive fiskale në Shqipëri – Propozimi i parë për amnisti fiskale në Shqipëri i përket vitit 1999, me iniciativë të ish-Presidentit Rexhep Meidani, por që nuk u pranua as nga qeveria dhe as nga opozita e asaj kohe. Gjatë dy dekadave të fundit, në Shqipëri ka pasur të paktën dy iniciativa për amnisti fiskale bazuar në deklarim vullnetar të pasurive (2011 dhe 2020) në kuptimin e qasjes ligjore, por asnjëri prej propozimeve nuk ka gjetur konsensusin politik dhe të faktorit ndërkombëtar. Për këtë arsye, propozimi i vitit 2011 u miratua si iniciativë e thjeshta ligjore, me shumicë të thjeshtë votash dhe pa konsensusin e nevojshëm politik. Ndërsa propozimi i vitit 2020 vijon të jetë projekt, i ndryshuar në vitin 2022 dhe aktualisht në diskutim për dakordësinë e palëve të interesit dhe institucioneve ndërkombëtare. Në Raport janë, të listuara në kronologji kohore, detajohen iniciativat ligjore që kanë rregulluar programet alternative të faljes së detyrimeve fiskale në Shqipëri, deri në projekt-propozimin e fundit të vitit 2022.
Konkluzione të përgjithshme – Nga ana e qeverisë nuk rezulton të jetë bërë një analizë gjithëpërfshirëse e efekteve në ekonomi të programeve të kaluara të faljeve/legalizimeve fiskale, për të konkluduar mbi efektivitetin e tyre, por në bazë të opinioneve dhe vlerësimeve të bëra nga auditimet e KLSH-së, mund të vlerësojmë se programet e amnistisë fiskale (falje të borxhit tatimor) në Shqipëri nuk kanë qenë të suksesshme në rezultatet e arritura për normalizimin e ekonomisë, madje detyrimet e papaguara fiskale janë rritur vit pas viti, tendencë në rritje pas çdo programi amnistie fiskale, apo pritje për një amnisti të re, duke materializuar kështu rrezikun që përsëritja e amnistive mund të sjellë humbjen e besimit të taksa paguesve në sistem, për rrjedhojë shmangien e detyrimeve tatimore në pritje të faljes së detyrimeve të papaguara. Shqipëria vijon të ketë një tregues informaliteti të lartë dhe sipas vlerësimeve të FMN-së më shume se një e treta e Produktit të Brendshëm Bruto (PBB) krijohet nga ekonomia informale, normë kjo dy herë më e lartë se mesatarja e vendeve të Evropës. Ngarkesa fiskale dhe informaliteti i lartë janë dy nga problematikat kryesore që firmat shqiptare vlerësojnë si faktorë pengues për zhvillimin e biznesit (WB, 2022).