Integrimi i algoritmit Red Flag në procesin e vlerësimit të riskut në Kontrollin e Lartë të Shtetit

Integrimi i algoritmit Red Flags në procesin e vlerësimit të riskut në Kontrollin e Lartë të Shtetit (KLSH) është një nga shtyllat e projektit “Transparenca në Sistemin Shëndetësor”, të financuar nga Agjensia Amerikane për Zhvillim Ndërkombëtar (USAID) dhe zbatuar nga University Research Company, LLC (URC).


Pas një serie takimesh me stafin e KLSH-së, në mënyrë që të përfshiheshin në këtë algoritëm indikatorët e nevojshëm që do të lehtësonin punën e audituesve të lartë, instrumenti redflag është publikuar online. Algoritmi Red Flags është përfshirë në bazën e mirë-strukturuar të të dhënave që përmban procedurat e tenderave të realizuara nga institucionet e sektorit të shëndetësisë prej 1 Janarit 2016.

Red Flag është një metodologji për vlerësimin e cilësisë dhe skanimin e procedurave të prokurimit. Ai përzgjedh dhe shënon në mënyrë automatike, nëpërmjet algoritmeve, disa procedura që paraqesin shenja për rrezik të mundshëm për sjellje të paligjshme, joetike, me risk të lartë për favorizim, mungesë konkurrence dhe rrezik potencial për pabarazi në garë.

Baza e të dhënave dhe algoritmi Red Flags fuqizojnë disa grupe civile si:

• taksapaguesit, të cilët kuptojnë se si po shpenzohen paratë e tyre

• pacientët, të cilët vlerësojnë dhe reagojnë mbi kontraktime që lidhen me cilësinë e shërbimit dhe infrastrukturës në shëndetësi

• gazetarët, për të përgatitur raportime të bazuara në fakte

• aktorë të tjerë, pjesë e programeve për transparencë dhe monitorim

Instrumenti RedFlag është përfshirë në bazën e të dhënave me qëllimin e mirë për të ndihmuar institucionet publike të auditimit të marrin në kohë reale sinjale mbi tendera dhe kontrata me probabilitet për keqpërdorim, klientelizëm apo korrupsion.

Prokurime të Fondit Shqiptar të Zhvillimit nga janar 2015, online një databazë sipas standardit OpenContracting

Fondi Shqiptar i Zhvillimit është një nga institucionet më të rëndësishme publike. Projektet e tij mbulohen nga Buxheti i Shtetit dhe kreditimi i Institucioneve të rëndësishme ndërkombëtare. Prokurimi i punëve civile të FSHZH janë prokurime me rëndësi të veçantë për shkak të vlerave të larta dhe impaktit që duhet të krijojnë në sektorin publik. AIS ka përgatitur një databazë për secilin prokurim sipas standardit OpenContracting. Çdo individ mund të gjej aty të dhëna për tendera, fonde limit, oferta fituese, operator fitues, operator të skualifikuar, afate dhe terma kontratash. Të dhënat mund të filtrohen duke mundësuar analizë sipas vendosjes gjeografike të investimeve, kontraktimit me subjekte të caktuara të huaja apo vendase, tip procedurave të aplikimit në tenderim, kategorive të projekteve sipas vlerës dhe nivelit të konkurueshmërisë në garë. Të dhënat do të përditësohen çdo ditë duke u bërë të mundur taksapaguesve të monitorojnë kontraktime që lidhen me para dhe të mira publike.

Asset Declaration, interesa ekonomike dhe pasurore të Kryebashkiakëve

Cilat janë interesat ekonomike të Kryebashkiakëve? Asset Declaration është një proces i kontrollit të integritetit, interesave dhe pasurisë së zyrtarëve të nivelit të lartë. Në vendin tonë Kryebashkiakët si drejtues të nivelit të lartë dhe të zgjedhur me votë kanë detyrim të bëjnë deklarim të aseteve pranë institucionit Inspektoriati i Lartë i Deklarimit të Pasurisë dhe Kontrollit të Interesave. Por aktualisht asset declaration nuk janë të publikuara në web të Inspektoriatit apo në web të bashkive. Para dhe Pushtet është një databazë me akses publik, krijuar nga AIS duke aplikuar të drejtën për akses informacioni. Në këtë rubrikë janë të zbardhura të gjitha deklaratat pasurore të Kryebashkiakëve në vite. Çdo qytetar mund të bëjë kërkim dhe kontroll online për tu njohur me interesa pasurore dhe ekonomike të kryebashkiakut të tij dhe anëtarëve të familjes. Të tjera analiza mbi të ardhura dhe interesa ekonomike për Kryebashkiak gjenden tek Open Data Albania.

Open Corporates Albania – Monitoro Klient të Bashkive

Monitoro Klient të Bashkive, është një nga projektet e AIS për transparencë me Bashkitë. Projektit ka si rezultat kryesor databazën Open Corporates Albania. Në këtë databazë janë të dhëna ekonomike të subjekteve të biznesit që kanë fituar tendera dhe kontrata me bashkitë. Databaza prezanton Kontraktorët Privat të Bashkive, bën te njohur se kush janë zotërues dhe drejtues të tyre,prezanton performancën ekonomike dhe historikun e aktivitetit ekonomik. Këto subjekte ekonomike pasi fitojnë një tender bëhen implementues të shërbimeve, punëve apo veprave publike. Gjithashtu publiku njihet edhe me faktin se kush qëndron pas këtyre kompanive që fitojnë të drejtën e Kontraktorit me Njësi të Qeverisjes Vendore. Për secilën shoqëri biznesi është ndërtuar një pasaportë sipas standardit OpenCorporate dhe në këtë pasaportë është edhe lista e tenderave të fituar sipas bashkive gjatë periudhës 2015 dhe ongoing.

Si shpenzohen para të taksapaguesve, Pagesa të bashkive përmes Transaksione Thesari

Ku shkojnë para të taksapaguesve? Për çdo bashki apo institucion buxhetor në vend, databaza e mirëstrukturuar për Pagesa Thesari bën të mundur transparencë të plotë për çdo pagesë të bërë nga Thesari i Shtetit drejt Klientëve. Sistemi ka të dhëna autentike me burim Ministrinë e Financave por ofron një mirëstrukturim që filtron të dhënat sipas kërkimit me datë pagese, kategori shpenzimi, subjekt përfitues, numër dhe përshkrim fature, kategori dhe vlere. Për çdo bashki taksapaguesit dhe qytetarët mund të monitorojnë pagesat buxhetore duke vendosur në filtrin e kërkimit për autoritetin pagues, emërtesën e bashkisë apo institucionit buxhetor që dëshirojnë të monitorojnë. Të dhënat janë të plota që prej vitit 2012.

Tendera dhe Kontrata, njihu me projekte dhe punë civile për çdo bashki

Nga korrik 2015 datë e fillimit të funksionimit të 61 Bashkive sipas ndarjes së re territoriale dhe administrative deri korrik 2018, Bashkitë kanë prokuruar mbi 18 mijë kontrata për blerje mallrash, porosi shërbimesh, realizimi punë publike, qiradhënie, ankande apo kontrata koncesionare Partneritete Publike Private. Në databazën Open Procurement Albania për secilin tender është krijuar një pasaportë me të dhëna në formatin OpenContracting. Gjithashtu databaza ofron informacion të mirëstrukturuar dhe me mundësi të kërkimit të prokurimeve sipas autoritetit prokurues, konkurrentit fitues, vlerës, llojit të kontratës, nivelit të konkurueshmërisë, datës së shpalljes së tenderit etj. Sistemi ka edhe një strukturë algoritmi ku çdo kontratë i nënshtrohet një skanimi automatik dhe në bazë të disa kritereve tenderi markohet me RedFlag. Algoritmi redflag ka markuar 10% të totalit të tenderave të bashkive duke shfaqur kështu raste me risk për mungesë gare, pabarazi, favorizim dhe abuzim ekonomik. Të dhënat e databazës janë të përdorura në dhjetëra shkrime investigative në median shqiptare.

AIS rrit transparencën për Bashkitë, Viti elektoral monitoro 4 vite performancë

Organizata AIS është promotore e transparencës dhe e të dhënave të hapura. Databaza të krijuara dhe mirëmbajtura prej saj, krijojnë mundësi për të monitoruar shpenzime, prokurime, menaxhim të aseteve publik dhe shpërndarje të buxheteve edhe sipas njësive të qeverisjes vendore. Në korrik 2018 shënohen plot tre vite nga fillimi i punës së Bashkive, sipas ndarjes së re territoriale dhe administrative. Ky vit mund të quhet fare mirë edhe viti elektoral që mban zgjedhjet lokale 2019. AIS fton qytetarët, aktivistët dhe gazetarët të monitorojnë punën dhe integritetin e drejtuesve të Bashkive, edhe përmes databazave me të dhëna transparente në format opendata, të lehta për tu gjetur, përdor dhe ripërdorur.

Monitoro Kontratat nëpërmjet të dhënave, Sektori i Shëndetësisë në Shqipëri

Monitoro Kontratat nëpërmjet të dhënave, Sektori i Shëndetësisë në Shqipëri nxjerr në pah problematikat mbi në shpërndarjen e parave sipas kontraktorëve. 13 mijë kontrata të tenderuar nga institucione të shëndetit publik në vend (2016 – 2018) janë fituar nga 586 kontraktor , shoqëri biznesi. 61% e këtyre kontratave janë finalizuar në tendera me vetëm një operator konkurrues në garë ndërsa 25% e tenderëve janë procedura të mbyllura me negocim . Prokurime Transparente në sektorin shëndetësi jo vetëm open up të dhëna për kontraktimet e sektorit por krijon mundësi edhe për analiza e vizualizime të informacionit. Sëshpejti në këtë databazë do të aplikohet edhe skanimi me algoritëm read flag për tendera që kanë risk për pabarazi, mungesë konkurrence apo situate klienteliste.

Kompani Koncensionare, një databazë me informacion mbi kontrata dhe performanca

Një regjistër koncensionar nga shoqëria civile kundrejt regjistrit qeveritar. 222 shoqëri biznesi që zbatojnë kontrata koncensionare apo PPP me qeverinë shqiptare, janë të monitorueshme në databazën tonë OpenCorporates.al kategoria shoqëri koncensionare . Për secilën shoqëri janë të mundshme të aksesohen të dhëna mbi strukturën, zotëruesit, historikun e transferimit të kuotave (ownership), performancat vjetore në xhiro dhe fitim, tarifa koncensionare, adresa dhe licenca për ushtrim aktiviteti etj. Kjo gamë të dhënash për secilën pasaportë publikohet në JSON dhe CSV si formate open data. Pasaporta me informacion shoqërohet me një listë dokumentash të linkuara si kontrata, amendamente kontratash, ligje të posaçme, dokumente të procesit të prokurimit dhe akte të tjera të rëndësishme për një koncesion. Vitet e fundit qeveria shqiptare është angazhuar në një numër të lartë partneritetesh publik privat në sektorë të ndryshëm si energjetik, shëndetësi, infrastrukturë arsimore, infrastrukturë rrugore, telekomunikacion , shërbime etj.

Tryezë për të prezantuar gjetjet e monitorimit në kuadër të projektit Monitorimi i Konfliktit të Interesit për Donator të Subjekteve Elektorale.

Organizata AIS, në kuadër të projektit Monitorimi i Konfliktit të Interesit për Donator të Subjekteve Elektorale, Fushata Zgjedhore 2017, organizoi në datën 25 Maj, në ambientet e Tirana Times Library, prezantimin e gjetjeve të monitorimit. Në tryezë përveç prezantimit të gjetjeve u diskutua edhe mbi: Influenca dhe konflikti i Interesit përtej parashikimeve të Ligjit dhe Propozime për rregullim Ligjor më efikas sa i takon evidentimit dhe kontrollit të Konfliktit të Interesit, Donator të Partive Politike. Diskutimet ishin të shumta duke vënë fokus edhe tek ekzistenca e donacioneve dhe donatorëve të padeklaruar, vlera e shtuar e monitorimit të shpenzimeve gjatë fushatës, defekte të raportimit dhe moprërputhje të vetdektdeklarimit nga sistemi kundrejt deklarimit përmes raporteve të auditit të jashtëm ( i pavarur). Në event morrin pjesë gazetar me ekseriencë të gjatë në media, gazetar të rinj anëtar të Albanian Center for Quality Journalism, përfaqësues të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve dhe përfaqësues nga organizata të shoqërisë civile.