Aktivizmi dhe Shoqëria Civile për Hartimin, Konsultimin dhe Zbatimin e Buxhetit të Shtetit në Parlament

Organizata AIS / Open Data Albania organizoi në datën 23 Tetor në qytetin e Lezhës një trajnim me aktivist, gazetar dhe përfaqësues të organizatave qeveritare. Tema Aktivizmi dhe Shoqëria Civile për Hartimin, Konsultimin dhe Zbatimin e Buxhetit të Shtetit.

Ky event mbahet në kuadër të Projektit Rritja e Përgjegjshmërisë së Parlamentit ndaj shqetësimeve të Qytetarëve, Projekt i mbështetur nga Ambasada Britanike në Tiranë dhe zbatuar nga një konsorcium drejtuar nga IDM në partneritet me AIS dhe Citizens Channel.

Objektiv i Trajnimit janë ngritja e kapaciteteve të OSHC-ve, aktivistëve dhe medias për të kontribuar në Planifikim e Buxhetit të Shtetit dhe mbi Politika të Shpërndarjes dhe Shpenzimit të Parave Publike.

Ky Cikël trajnimesh do të mbahet edhe në bashkitë Lezhë; Dibër; Shkodër; Kamzë; Tiranë dhe Malësi e Madhe me Target Përfaqësues të Shoqërisë Civile; Aktivist dhe Gazetar Lokal.

Trajnimi synon aftësim për të kuptuar dhe monitoruar Procesin e Hartimit, Miratimit dhe Raportimit të Buxhetit të Shtetit në Parlament. Ngritje e kapaciteteve të tyre për të reaguar dhe marrë pjesë gjatë procesit të Planifikimit dhe Miratimit të Buxhetit të Shtetit dhe Politikave që lidhen me Financat Publike. Trajnimi synon edhe prezantimin e Instrumenteve të Mundshëm Ligjor për pjesëmarrjen, propozime apo seanca dëgjimore në Komisione Kuvendore.

Agjenda në gjuhën shqipe dhe angleze.

Aktivist nga rajoni i Lezhës veç leksioneve mbi njohuri dhe aftësim, provuan edhe të krijojnë kazuse se si mund të reagojnë për buxhetim dhe shpërndarje më të mirë të Parave Publike. Arsimi dhe buxhetimit i këtij sektori ishte një nga momentet që ngjalli më shumë interes mes pjesëmarrësve duke theksuar se rajoni has dy lloj vështirësish. Zona urbane ka kapacitete të pakta në shkolla publike mbingarkesë në klasa, mësime në turne dhe numër të kufizuar arsimtarësh. Ndërkohë në zona rurale shkollat funksionojnë me numër shumë të kufizuar nxënësish duke rrezikuar edhe ekzistencën e klasave dhe shkollave dhe duke ndikuar për keq në edukimin dhe jetën e banorëve përkatës.

Në event u theksua edhe nevoja për më shumë mbështetje dhe më shumë dinjitet për prindërit e fëmijëve me nevoja specifike dhe menaxhim më i mirë i mbrojtjes sociale.

Ky projekt ka për qëllim të forcojë përpjekjet e parlamentit për të nxitur një mjedis mundësues për angazhim të qenësishëm të qytetarëve në proceset e politikave dhe legjislative në vend, si një mjet për të nxitur interesin publik dhe ndërtimin e besimit ndaj institucionit.

 

Nevoja për përmirësim të legjislacionit mbi Prokurimin Publik

AIS prezantoi dokumentin e politikave mbi Nevojat për Ndryshim në Legjislacionin e Prokurimeve Publike. Në takim morën pjesë dhe ndan mendimet e tyre zonja Jorida Tabaku  dhe zoti Eduart Shalesi si dhe përfaqësuese nga Agjencia e Prokurimit Publik, zj. Xhoana Ristani. Ky dokument vjen në kuadër të procesit të Konsultimit që Qeveria Shqiptare ka njoftuar për Iniciativën e saj Ligjore me Ndryshime në këtë Ligj. AIS sheh me interes për këtë Iniciative Ligjore dhe këto edhe në Kontekstin e Procesit të Integrimit ku Prokurimi Publik është kapitull nr. 5 i Cluster 1.

Shiko agjendën KËTU

Shiko dokumenti KËTU

Tre aspektet të rëndësishme të propozuara nga Këshilli i Ministrave në Draft janë si vijon:

a) Nxjerrja e procesit të prokurimit jashtë domenit publik, pra përfshirja e subjekteve private-jopublike që do të luajnë rolin e Autoriteteve Kontraktore në procesin e prokurimit publik;

b) Ngritja e njё tjetër SPE Sistem Prokurimi Elektronik i cili nё draft na prezantohet me dy risi e para SPE i harmonizuar dhe integruar me sisteme tё tjera elektronike dhe sё dyti SPE qё aksesohen nga përdoruesit mё Pagese.

c) Përcaktimi i Inteligjencës Artificiale si mekanizëm i cili do të shërbejë për zhvillimin e SPE për standardizimin e specifikimeve teknike, si dhe zhvillimin e sistemit dinamik të blerjes dhe ankandit elektronik duke përdor teknologji të avancuar të Inteligjencës Artificiale dhe procese të robotizuara etj.

AIS / Open Data Albania sjell qëndrimin dhe analizën e saj në lidhje me këto tre aspekte të Iniciativës Ligjore të Këshillit të Ministrave.

Dokumenti është përgatitur në kuadër të projektit CI-EU-NPA “Improving the Debate on Policies and Accountability to fulfill basic rights through the creation of the Platform for Negotiations of Cluster I Albania”, Projekt nën zbatim nga katër organziata të Shoqërisë Civile: CSDG – Qendra për Studimin e Demokracisë dhe Qeverisjes, ISP ALBANIA, Komiteti Shqiptar i Helsinkit dhe AIS / Open Data Albania me mbështetje të Ambasadës së Mbretërisë së Vendeve të Ulta në Tiranë.

Projekti CEPI nga Transparency International, Workshop me gazetar dhe aktivist, Monitorimi i bazave të të dhënave sektori publik dhe përdorimi i evidencave për llogaridhënie

Organziata AIS është njohur në Open Data Albania organizoi një workshop me gazetar dhe aktivist me temë Monitoring Public Sectors, Databases and Evidence for Accountability. Ky aktivitetit u mbajt si pjesë e Projektit me Titull EU 4 Sundimi i ligjit: Angazhimi Qytetar për Integritetin Publik në Ballkanin Perëndimor dhe Turqinë, projekt i projekti i Udhëhequr nga Transaprency International në bashkëpunim me partner dhe organziata lokale.

Shiko agjendën KËTU

Gazetar dhe Aktivist shqiptar punuan në workshop për të rritur njohuritë e tyre mbi çështje që lidh me antikorruspsionin, proceset e provave baza për llogaridhënie dhe databaza apo tools për monitorim të sektorit Publik.

Një moment i rëndësishëm i workshop është edhe puna për të krijuar një Regjistër të Rasteve të Korrupsionit siç shihet nga Gazetarët.

Me poshtë jane foto dhe video nga Workshop







 

Prezantim Open Corporates Albania

Prezantim Money and Power Asset Declaration

Prezantim Open Procurement Albania

Prezantim Open Spending Data

Master Class: Integriteti Zgjedhor, përmirësime përmes të dhënave dhe proceseve që bazohen në evidence – Open Data Youth Fellowship

Në datën 3 Korrik u mbajt një event me Titull Master Class: Integriteti Zgjedhor, përmirësime përmes të dhënave dhe proceseve që bazohen në evidence (Electoral Integrity, improvement through data and evidence-based processes)

 

Eventi ishte perceptuar si një Master Class ku dataanalist pjesë e Programit për Rritjen e Kapaciteteve të të Rinjve përmes Open Data Fellowship Network, prezantonin përpara kolegëve të tyre më të rinj, dhe individëve që kanë interes për angazhim në Çështje që Lidhen me integritetin zgjedhor. Raporte dhe Analiza që lidhen me këtë temë.

 

Në event morën pjesë përfaqësues nga Institucione dhe Organziata të rëndësishme, si OSCE, USAID, Këshilli i Europës, Ambasada e Mbretërisë së Bashkuar, Westminster Foundation for Democracy Tirana WFD, Instituti për Studime Politike, Programi rajonal RYCO, SCiDEV, Unioni i Gazetarëve , etj organziata lokale.

 

Ilir Brasha prezantoi një artikull me temë Projeksione Zgjedhore Ndarje Mandatesh dhe rreziku për Mos përfaqësim përmes Votës. Artikulli është publikuar gjatë muajit Qershor në faqen Open Data Albania dhe ka marrë një numër të mirë klikimesh Projection of Mandate distribution for MPs in the 2025 elections based on data results for Subjects of the May 14 Electoral Process – Open Data Albania (ndiqparate.al) .

 

Tema u shoqërua me pyetje të mëtejshme dhe debate mbi arsye dhe kriteret që mund të çojnë në rraporte të zhdrejta sasiore mes numrit të votave për subjekte të caktuara politike dhe numrit të deputetëve.

Pajtim Nikolli prezantoi gjetje që lidhen me Fuqinë Ekonomike të 27 Individëve Zotërues në Media Televizive Ekrane në vend duke identifikuar për secilin numrin e bizneseve, sektorët ku vepron, pozicionimin si kontraktorë publik në prokurime publike, përfitime nga statusi investitor strategjik, Programi Shqipëria 1 Euro apo kontrata dhe marrëveshje Koncesionare me shtetin shqiptar. Kjo pasaportë dhe analiza e krijuar tregon për secilin forcën dhe interesat ekonomike. Zotëruesit e Mediave janë aktor të rëndësishëm edhe në çështje zgjedhore pasi pozicionimi dhe ndërvarësia e interesave të tyre në biznese, potencialisht mund të ndikojnë për krijimin e bindjes, simpatisë dhe opinionit të drejtpërdrejtë elektoral orientuar nga interesi dhe influenca.

 

Të dhënat mbi Zotërues Media janë të publikuara në data-bazën Open Corporates Albania Shoqëri Biznesi (opencorporates.al)  ndërsa Raporti do të publikohet së shpejti në web faqen e Open Data Albania.

 

Një aspekt tjetër që u prezantua dhe diskutua me të pranishmit është nevoja e përdorimit të  Teknologjisë së Informacionit dhe Komunikimit në Procese Zgjedhore. Këtu AIS përmes themelueses Besjana Hysa prezantoi aplikacionin Za’Lart Posts – Za’Lart 2017 – Za’Lart 2017 (ushahidi.io) , aplikacion që mund të përdoret në zgjedhje për të krijuar Hartën e Parregullsive dhe Blerjes së Votës. Ky aplikacion u jep punësi Individëve të ndryshëm të bëjnë raportime mbi problematikat zgjedhore në kohë reale, me foto dhe video.

 

Ky event është pjesë e aktiviteteve për  rritje kapacitetesh të të rinjve, përmes Open DataFellowship Youth Network, themeluar si pjesë e aktiviteteve të Projektit Open Data, Access and Transparency over Sectors exposed to Risk of Corruption,  i mbështetur Open Data, Access and Transparency over sectors exposed to Risks of Corruption – Albanian Institute of Science (ais.al) nga Sida përmes Ambasadës së Suedisë në Tiranë (2021 – 2024).

 

Organizata AIS ka punuar me të rinjtë prej Dhjetorit 2021 duke synuar rritjen e kapaciteteve kundër korrupsionit parmes edukimit qytetar dhe përmirësimit të modeleve të kontrollit dhe verifikimit të fakteve. Gjatë kësaj periudhe organizata ka zhvilluar disa evente Search Results for “youth” – Albanian Institute of Science (ais.al)   si trajnime, forume debati, dataThon, sesione individuale apo master class me të rinjtë duke i ndihmuar ata të rrisin aftësitë dhe kapacitetet në Artikulimin në Publik, Debatin e bazuar në të dhëna dhe aplikimin e filozofisë për të dhëna të hapura. Programi bazohet në një kurikul trajnimesh shoqëruar me asistencë nga analistët e Open Data Albania dhe me një praktikë pune pranë Organizatës.

51 Parti kanë përfituar 2.17 miliard lek nga Taksapaguesit në 10 vite 2011 – 2022.

AIS sapo ka publikuar tek Faqja Open Data Albania një artikull ku zbardhet Vlera Para Publike që Partitë Politike kanë marrë në 10 vite. 2011 – 2022.

Të dhënat e artikullit zbardhin financime publik me para të taksapaguesve të shpërndara sipas Partive Përfituese (51), sipas Viteve, sipas llojit të financimit vjetor apo elektoral, etj.

Për çdo të dhënë si referencë është marrë databaza Spending Data Albania Transaksione Thesari.

Ky artikull është punuar nga ekipi rinor që punon pranë organizatës AIS si pjesë e një Network-u për të Dhëna të Hapura dhe është prezantuar fillimisht në Eventin Open Data Albania.

Link Artikulli:  Transferta Thesari për Partitë Politike 2012-2022 – Open Data Albania (ndiqparate.al)

Disa të dhëna të tij:

  • Në dhjetë vite, 2012-2021 Partitë Politike kanë përfituar financim publik në vlerën 2.174 miliard lekë.
  • 1.784 miliard lekë janë për aktivitet normal vjetor të partive politike, ndërsa 390 milion lekë janë akorduar për fushatat elektorale (Zgjedhje të Përgjithshme 2013, Zgjedhje Vendore 2015, Zgjedhje të Përgjithshme 2017, Zgjedhje Lokale 2019, dhe Zgjedhje të Përgjithshme 2021).
  • Shpenzimet e Buxhetit si mbështetje për Partitë Politike për Fushata Zgjedhore kanë qenë në masën e 65 milion lekëve deri në vitin 2021, ndërsa në këtë vit këto transferta janë dyfishuar duke shkuar në 130 milion lekë.
  • Financimi publik për fushatë elektorale për Partitë Politike përbënte rreth 20-27% të totalit të financimit publik për partitë gjatë viteve 2013, 2015, 2017 dhe 2019, ndërsa në vitin 2021 përbën pothuajse gjysmën ose 47%.
  • Mesatarisht në një vit elektoral janë transferuar nga Buxheti i Shtetit si mbështetje për partitë politike 265 milion lekë, ndërkohë që në vite jo-elektorale janë akorduar për Partitë 170 milion lekë ose 36% më pak.
  • Të dhënat e Thesarit tregojnë që ndër vite Partia Socialiste është ajo që ka përfituar vlerë më të lartë transfertash nga Buxheti i Shtetit. Ndryshim përbëjnë vitet 2012 dhe 2014, kur Partia Demokratike është ajo që ka përfituar më shumë fonde publike.
  • Në total janë 50 parti politike që kanë arritur të thithin financim nga Buxheti i Shtetit në vitet 2012-2021. Në vitin 2022, Fonde ka arritur që të marrë edhe Partia Nisma Thurje, duke e çuar numrin e partive politike me përfitim transfertash nga thesari në 51 parti.

Open Data Albania databazë e zotëruar nga AIS ka zbardhur vit pas viti të dhëna mbi financime dhe kosto të fushatave zgjedhore dhe partive politike. Një grup artikujsh mund ti lexoni në Rubrikën Shpenzime Elektorale ose në rubrikën Procese Zgjedhore. Me dëshirën për transparencë dhe përmirësim të situatave zgjedhore Organizata ka krijuar metodologji dhe projekte në kërkim fondesh për Monitorim Qytetar në Zgjedhje.

Debat dhe Dokument Politikash, Tema: Kontrolli Financiar i Korporatave me Zotërim Publik (Standarde Kapitull 32 Integrim EU)

Organizata AIS promotore e Open Data Albania organizoi më 31 Maj, Debatin dhe Prezantimin e Dokumentit të Politikave, me temë Kontrolli Financiar i Shoqërive me Zotërim Publik ( SOC – State Owned Corporates). Kontrolli Financiar si kapitulli 32 pjesë e Cluster 1, ne procesin e Përmbushjes së kushteve dhe standardeve për Integrim.
Ndërmarrjet apo Shoqëritë me Zotërim Publik janë një sektor me risk sa i përket menaxhimit dhe kontrollit të financave dhe aseteve. Procesi i Integrimit synon përpjekje dhe modele të cilat në sektorin e SOC janë larg menaxhimit me meritokraci, performancës efektive, menaxhimit të mirë financiar dhe auditimit me disa nivele.
Dokumentit te Politikave, hartuar nga AIS, u prezantua nga eksperte Profesore.Dr. Lindita Milo (Lati). Dokumenti analizon situatën në vend dhe parashtron gjetje dhe rekomandime mbi ecurinë. Ky dokument është formuluar si pjesë e projektit C1-EU-NPA që mbështetet nga Ambasada e Mbretërisë së Holandës në Tiranë.
Dokumenti i plotë në gjuhën shqipe dhe angleze.

Tre ekspert panelist artikuluan dhe theksuan aspekte të sektorit, problematikave dhe nevojës për standarde dhe politika më të mira në menaxhim dhe auditim. Konkretisht: Prof. Asocc. Dr. Ira GJIKA referoi Mbi Gjetjet dhe Rekomandimet Aspekte të Menaxhimit dhe Auditimit të Ndërmarrjeve

CFA. Irena BEQIRAJ Ish Zëvendësministre e Financave, artikuloi mbi raste tipike të keq menaxhimit të SOC, defekte që vijnë edhe nga ndikimi partiak dhe mungesa e meritokracisë në nivel menaxhimi .

Prof. Asocc. Dr. Mateo SPAHO artikuloi Mbi modelet dhe standardet EU te Kontrollit Financiar mbi Shoqëritë me Zotërim Publik duke theksuar edhe një situatë aspak pozitive të kontekstit shqiptar me nevojën për reformim, pavarësi dhe menaxhim me administratorë me nivel dhe integritet.’

Në këtë event u prezantua edhe DataSeti me pasaporta dinamike për Korporatat me Zotërim Publik, dataset i korporuar në web databazën Open Corporates Albania. Drejtore e AIS / Open Data Albania zonja Aranita BRAHAJ shpjegoi rëndësinë që ka informacioni dhe transparenca mbi menaxhimin, performancën, çështjet ligjore dhe përdorimin e aseteve të Kompanive të rëndësishme publike. Me qëllimin për ti bërë sa më Transparente këto shoqëri AIS ka aplikuar modelin i Regjistrit të Hapur të Biznesit Open Corporates Albania. Në këtë databazë informacioni vjen për secilën Kompani në variant të mire strukturuar dhe me aplikim të standardit OpenData dhe LinkData. Databaza për Shoqëritë me Zotërim Publik, është rezultat i zbatimit të projektit me titull Open Data Access and Transaprency over sector exposed to Risk of Corruption, Projekt i mbështetur nga Sida Sweden International Development Cooperation Agensy (Mars 2021 – Shkurt 2024). Qëllimi i vetë projektit është Promovimi i Transparencës dhe Informimi i Publikut ërmes të Dhënave të Hapura.

Në aktivitet morën pjesë përfaqësues nga Institucione të Angazhuara në çështje të Kontrollit Financiar dhe Audimit të Sektorit Shoqëri me Zotërim Publik, si:

  • Ministria e Financave
  • Kontrolli i Lartë i Shtetit
  • Përfaqësues nga Ambasada te vendeve Evropiane,
  • Përfaqësues Delegacioni i EU në Tirane,
  • Akademik nga Universitetet
  • Organizata ThinkTank;
  • përfaqësues te medias
  • dhe anëtarë të OpenData Fellowship Youth Network 7

Lista pjesëmarrësve

Gjetjet, Opinionet apo Rekomandimet e Shprehura në këtë dokument dhe në eventin e organizuar përfaqësojnë këndvështrime të ekspertëve dhe organizatës AIS, dhe nuk përkojnë me përgjegjësi të partnerëve apo mbështetësve të projektit

PROGRAMME DATATHON ALBANIA 2023

 

DataThon Albania, a data marathon, took place on April 3rd and 4th, 2023. Over two days, young participants collaborate to create a dataset, analyze, visualize, and present the data.

AIS has previously organized events such as Hackathons, DataThons, or DiploHacks. This year, participants in the data marathon were young members of the OpenDataFellowship Network. The event aimed at Civic Education and empowering young people in data gathering and analysis, as well as presenting their finding to the public.

 


Monday and Tuesday, From 3 April, 09:00 to 16:30 and 4 April, from 17:00 to 18:30

Rogner Hotel, Antigonea Meeting Room

Topic of DataThon: Party Financing Data, Charts, Visualizations and Recommendations

The participants of DataThon Albania this year are young people from the OpenDataFellowship Network

 


Datathon Albania 2023 is organized by AIS, promoter of Open Data in Albania


This year, DataThon is held as part of the Open Data Access and Transparency Project activities

in sectors exposed to the risk of corruption, a project financially supported by

Sida – Sweden International Development Cooperation Agency


First Day of Marathon, April 3rd, from 09:00 to 16:30


Phase 1: Ideation from 10:30 to 12:00

Welcome Participants to the Marathon

Logistics

What is a DataThon?

How can data be collected for the Finances of Political Parties over the years

Working Teams are created for Lawyers: Statisticians; Economists; and Designers

Moderator: Aranita Brahaj & Fatjona Mejdini


12:00 DEADLINE – HAND IN YOUR PROBLEM ANALYSIS


Lunch 12:00 – 13:00

Phase 2: Prototyping 13:00 to 15:00

Phase 3: Preparing an elevator pitch from 15:00 to 16:30

Prepare an elevator pitch of Max 3 minutes on the idea MAX 1 visual


17.00 DEADLINE: HAND IN 1 VISUAL FOR ELEVATOR PITCH


 

 

Second Day of the Marathon, April 4rth, from 17:00 to 18.30


DataThon Albania Award Ceremony

Tuesday, April 4th, 17:00 – 18:30

Rogner Hotel, Antigonea Meeting Room


PRESENTATION OF THE TEAMS – KEY NOTE SPEECH – AWARDS AND DRINKS


Follow us

On the website of AIS http://ais.al/new/

On twitter @AIScience

on Facebook https://www.facebook.com/OpenDataAlbania/

Where the Graph, Data and Visualizations of this Marathon are published

On the Open Data Albania web page


DataThon Albania 2023 is organized by @AIS, promoter of Open Data in Albania

Supported by Sida – Sweden International Development Cooperation Agency

 

 

 

 

Some Data-Sets, Graf and Data prepared in the frame of the DataThon Albania 2023 event:

DataThon Albania 2023 – Tema Financimi i Partive Data, Graf, Vizualizime dhe Rekomandime

Make Data Great Again

 

Çfarë është DataThon Albania 2023

DataThon është një event maratonë ku qytetarë mblidhen dhe punojnë së bashku për mbledhje analizë dhe sensibilizim mbi të dhëna të një teme të caktuar. Fjala DataThon vjen si bashkim i Data + Marathon. Puna konsiston në grumbullim të të dhënave, analizë, krahasim, strukturim dhe vizualizim të informacionit.

Zakonisht zgjidhet një temë apo një fushë e caktuar dhe grupi i angazhuar ka fokus dhe interes të punojë në atë fushë.

Shpesh në datathon krijohen edhe instrumente apo app që e bëjnë informacionin sa më të dobishëm. DataThon janë evente ku mund të marrin pjesë qytetar, aktivist, gazetarë, ekonomist, jurist, arkitekt dhe profesionist të ndryshëm, kriter: të kenë pasion dhe dëshirë për të punuar me të dhënat.

Event frymëzues për DataThon Albania 2023 është edhe EU DataThon

 

Kush e Organizon DataThon Albania 2023

Datathon Albania 2023 organizohet nga AIS promotore e të dhënave të hapura në Shqipëri. AIS ka sjellë më herët në Tiranë evente si DiploHack Tirana  Hackathon dhe DataThon.

Këtë vit DataThon mbahet si pjesë e Aktiviteteve të projektit Open Data akses dhe transparencë në sektor me risk në korrupsion, projekt me mbështetje Financiare nga Sida – Sweden International Develompment Coorporation Agency.

 

Ku dhe Kur do të mbahet

Data 3 dhe 4 Prill 2023 në sallën Antigonea Hotel Rogner

 

Kush do të punojë për të dhënat? Po spektatorët

Këtë vit pjesëmarrës të DataThon Albania janë të rinj të networkut OpenDataFellowship. Ky Youth Network u krijua për të rritur kapacitetet dhe aftësitë e të rinjve në çështje që lidhen me anti korrupsion. Në finale të Marathonës në seancën e prezantimeve jeni të ftuar të merrni pjesë dhe të dëgjoni prezantimet e të rinjve me Data, Graf, Vizualizime dhe Rekomandime 

 

Tema e Përzgjedhur

Në këtë vit Maratona ka temë dhe fokus Financa të Partive Politike. Tema e përzgjedhur hedh dritë mbi integritetin e subjekteve mjaft të rëndësishme për jetën demokratike dhe pluraliste të vendit. Të rinjtë e maratonës do të punojnë për të grumbulluar të dhëna mbi shpenzimet e deklaruara nga subjektet politike në dhjetë vitet e fundit, strukturën e të ardhurave, llojet e shpenzimeve, peshën e shpenzimeve elektorale kundrejt shpenzimeve totale, problematika që lidhen me transparencën vështirësi të aksesit, çështje të Financimit Partiak që kërkojnë praktika me më shumë integritet.

 

Kontribut dhe Output i Eventit

Në finale do të prezantohen Data, Graf, Vizualizime. Të rinjtë do të parashtrojnë edhe rekomandime, këndvështrime të tyre se si duhet të ndryshojnë rregullat dhe modelet e kontrollit apo raportimit të Financave të Partive Politike me synim final Integritetin.

 

Ku mund të informohemi

Në web faqen e AIS.al

Twitter

Facebook

Në platformën FollowTheMoney

Ku publikohen Graf, Data dhe Vizualizime të kësaj Maratone

Në web page Open Data Albania

 

Jo vetëm DataThon …

Në këtë event do të Shpërndahen edhe Certifikata për ekipin e të rinjve që kanë ndjekur ciklin e parë të aftësimit si pjesë e OpenData Youth Network

 

 

Startoi “Shkurti Muaji i Angazhimit Civil për EU Integrim” – AIS prezanton Dokumentin mbi Kontrollin e Integritetit të Kontraktorëve Publik, praktikat EU dhe Konteksti Shqiptar

Shkurti Muaji i Angazhimit Civil për Integrimin Evropian, filloi me një event të Organizatës AIS, me titull  Kontrolli i Integritetit të Kontraktorëve Publik, praktikat EU dhe kontraktimi në Kontekstin Shqiptar, ku u prezantua edhe një  Dokument Politikash realizuar në kuadër të Projektit C1-EU-NPA. Në takim mori pjesë edhe shkëlqesia e tij ambasadori i Mbretërisë së Holandës në Tiranë zoti Reinout Vos.

Aranita Brahaj drejtore e Organizatës, theksoi se Shumë Kompani që kanë fituar statusin Kontraktor në Prokurime Publike; Investitor në Asete Shtetërore apo të Licensuar Publik në sektorë Strategjik, janë shoqëri me zotërues të paidentifikuar në vende të regjistrit Shell apo Offshore. Ky status sjell pikëpyetje mbi kontrollin e Integritetit dhe të këtyre Bizneseve që zbatojnë Kontrata me Asete Shtetërore dhe Para të Taksapaguesve Shqiptar.

Dokumenti i Politikave synon të analizojë Praktikën e Vendeve EU dhe të vlerësojë çka mungon dhe përkon me boshllëqe dhe nevoja për ndërhyrje në Legjislacionin dhe Praktikën Shqiptare. Në finale organizata prezantoi edhe rekomandime konkrete për ndryshime dhe shtesa  në Legjislacionin për Prokurimin Publik, dhe Ligjin për Deklarimin e Pronarit Përfundimtar.

Konkluzionet dhe Rekomandimet u prezantuan në prani edhe të Përfaqësuesve të Parlamentit dhe Qeverisë. Zonja Klotilda Bushka Kryetare e Komisionit të Çështjeve Ligjore në Kuvend dhe zonja Jorida Tabaku kryetare e Komitetit Parlamentar për Integrimin, folën mbi gjetjet dhe propozimet për ndryshime ligjore të bëra nga Shoqëria Civile. Gjithashtu në event mori pjesë edhe drejtore e përgjithshme e Agjencisë së Prokurimeve Publike zonja Reida Kashta njëkohësisht përgjegjëse për bisedimet mbi Kapitullin Prokurimi Publik.

Ky Dokument Politikash dhe Eventi realizohen në kuadër të Projektit C1-EU-NPA “Përmirësimi i Debatit mbi Politikat dhe Llogaridhënien për të Përmbushur të Drejtat Themelore përmes krijimit të Platformës së Negociatave të Cluster 1, projekt me mbështetje të Ambasadës së Mbretërisë së Holandës dhe që po zbatohet nga katër organizata të Shoqërisë Civile AIS, CSDG, KSHH dhe ISP .

Dokumenti u Hartua nga AIS në bashkëpunim me ekspertin Eduard Halimi. Organizata AIS përveç kontributit përmes Dokumentit të Politikave dhe Rekomandimeve  është edhe promotore e databazave me të dhëna të hapura për gjurmim, transparencë dhe verifikim të kontratave dhe kontraktorëve publik, konkretisht përmes Open Corporates Albania dhe Open Procurement Albania.

Shiko agjenden KËTU

Shiko Dokumentin e Politikave KËTU

 

Kontrolli Kushtetues mbi Ligjet Korruptive, Vakancat disa vjeçare në Gjykatën Kushtetues sjellin Pasoja të Rënda për Parandalimin e Korrupsionit me Ligj

Organizata AIS inicioi në Shtator 2021 një Padi për Gjykatën Kushtetuese duke kërkuar Shfuqizimin si antikushtetues të ligjit  që rregullon Kontraktimet për Programin e Rindërtimit pas Tërmetit.

Padia e Organizatës AIS/ Open Data Albania kërkonte  Shfuqizim të Pjesshëm të Ligjit nr 97/2019 për miratimin e Aktit normativ me fuqinë e Ligjit nr. 9 / 2019 të Këshillit të Ministrave për Përballimin e Pasojave të Fatkeqësive Natyrore.

opinionin tonë ky Ligj është i papajtueshëm me Kushtetutën e Republikës së Shqipërisë pasi cenon liritë ekonomike; dëmton konkurrimin e hapur; krijon premisa për korrupsion dhe klientelizëm në shpërndarjen e Kontratave tek Klientët Preferencial.

Kontraktimet për Programin e Rindërtimit (rreth 120 miliard lekë) janë bërë dhe vijojnë të bëhen me procedurë: a. të kufizuar, b. pa garë dhe c. me afate ligjore diskriminuese d. me kritere qe formulohen nga Autoriteti Prokurues. Qeveria dhe Parlamenti kanë caktuar me ligj këtë formë Kontraktimi.

Përveç potencialit për klientelizëm, Ligji i kontestuar mbart risk edhe për Kontraktime me Subjekte Biznesi persona nën hetim për Pastrim të Produkteve të Krimit të Organizuar dhe Trafikut të Drogës.

Tashme Prokuroria Speciale Antikorrupsion ka vendime për Biznese të tilla Palë në Kontrata Publike Rindërtimi.

Kundrejt Kësaj Gjykata Kushtetuese e cila ka funksion të kontrollojë dhe shfuqizojë funksionimin e Ligjeve ku cenohet liria ekonomike dhe krijohet premisa për Favorizim dhe Korrupsion, nuk ka qenë e aftë dhe funksionale për veprimtari të tillë.

Gjykata ka hezituar dhe nuk është vënë në Lëvizje me Padi nga një Organizatë Antikorrupsion. Padia e formuluar nga organizata jonë që punon për llogaridhënie, transparencë dhe antikorrupsion nuk u legjitimua pasi Relatoria e çështjes  argumentoi se një organizatë mund të Kërkojë Interpretim Kushtetues, por kjo vetëm në rastet që anëtarët e saj kanë interesa të drejtpërdrejta me kërkimin.

Mendojmë që ky ishte një moment Regresi ku Gjykata Kushtetuese nuk legjitimon të drejtën e Organizatave me mision dhe objekt çështje të Mirëqeverisjes dhe Antikorusionit. Kushtetuta i njeh Organizatat si subjekte që kanë të drejtë të kërkojnë Kontroll Kushtetues Neni 134 pika h Kushtetuta. Dhe interesi në kërkim nuk ka pse të jetë individual kundrejt interesit për të cilin ka Mision OJF-ja.

Me dëshirën për të ndërprerë veprimin e ligjit klientelist, organizata kërkoi bashkëpunimin e aktorëve të tjerë që legjitimohen menjëherë si subjekte që vënë në Lëvizje Kontrollin Kushtetues.

Kërkesës tonë ju përgjigjën 28 deputet opozitar të cilët ridërguan në Janar 2022 Padinë në Gjykatë. Këtë herë Gjykata e Pranoi Shqyrtimin e Padisë dhe Filloi shqyrtim të fakteve në Seancë Plenare në Korrik 2022.

Por në korrik 2022, Gjykata Kushtetuese funksionoi me një numër të limituar të anëtarëve, vetëm 7 nga 9 anëtarë të saj ishin në detyrë. Vonesat në Emërimin e Vakancave dëmtuan eficensën e Gjykatës.

Në një raport 4 gjyqtar pro dhe 3 kundër, Padia megjithëse u votua nga shumica (4 anëtarë nga 7 në seancë plenare) nuk arriti të shfuqizojë këtë ligj. Duhen 5 gjyqtar pro, pra shumicë e cilësuar dhe jo e thjeshtë, për të Pranuar Kërkimin e Padisë.

Pas dy përpjekjeve për të vënë në lëvizje Kontrollin Kushtetues, fakti është: Ligji që i jep Fuqi Aktit Normativ të Qeverisë, vijon të Mbetet në fuqi dhe të japë pasoja të rënda të Korrupsionit me Ligj. Përmes Këtij Ligji disa kontraktime të rëndësishme në vlerë dhe në interes publik janë fituar nga Biznese tashmë subjekte të hetimit penal, sekuestruar me Vendim Gjykate për krim të organizuar dhe trafik lëndësh narkotike.

Kjo kompani arriti të fitojë disa kontrata me vlerë të lartë monetare për Rindërtim në Zonat Kryesore për Zhvillim të Detyrueshëm pas Tërmetit. Ky është shembulli tipik se si procedura e kufizuar, mungesa e konkurrimit me ofertë dhe në finale negocimi i ofertës në tryezë dhe jo përmes plotësimit në sistem elektronik, kanë bërë që kontraktime publike tu jepen individëve dhe bizneseve që synojnë pastrimin e Produkteve Kriminale përmes Kontraktimit Publik. Në një garë të hapur një biznes që nuk ka Punë të Ngjashme në Ndërtim, nuk do të mund të kualifikohej si Konkurrent i Suksesshëm. Ligji që pengon konkurrencën e lirë mundësoi këtë penetrim klientelist.

Procedura pa garë, e kufizuar, dhe me negocim jashtë sistemin elektronik është parashikuar pikërisht me ligjin që duhej shfuqizuar.

Vetëm pas dhënies së Kontratave Publike Prokuroria e Posaçme për Antikorrupsionin SPAK veproi duke kërkuar sekuestrim të Bizneseve. Por fati i kontratave publike dhe përgjegjësia e atyre që mënësuan këtë situatë ku shteti bëhet partner kontraktor me subjekte me rekorde kriminale, mbeten çështje pa rregullim dhe pa hetim penal.

Korrupsioni me Ligj është favorizuar  vitet e fundit në Mungesë të Gjykatës Kushtetuese; Vakancave të saj dhe Eficensës së Munguar në Shqyrtimin e rasteve.

Sa më lart, Gjykata Kushtetuese duhet të ushtrojë rol në kontrollin e pajtueshmërisë së Ligjeve me Kushtetutën. Vënia në lëvizje e gjykatës kushtetuese, funksionimi i saj pa vakanca, integriteti, paanësia, doktrina e përmirësuar sa i takon kontrollit kushtetues mbi Ligjet Korruptive janë aspektet kryesore të Parandalimit të Fenomenit Korrupsion me Ligj.