Tregues mbi Shoqëri Aksionare me Kapital Publik Open Data Albania
Open Data Albania ka hulumtuar mbi tregues të performancës së Shoqërive Aksionare SHA me Kapital Publik, duke marrë në shqyrtim 120 të tilla. Analiza ka vlerësuar kapitalin e tyre themeltar, rritjen apo zvogëlimin në vitin 2014 dhe 2015, xhiron vjetore për 2014 apo fitimin vjetor përpara tatimit. E njëjta analizë është bërë edhe për Aftësinë Paguese dhe Kosto të Punës. Gjithashtu përmes këtij grupi artikujsh është hartuar edhe një listë me emra të administratorëve të emëruar për këto shoqëri, sikurse lista me ekspertë kontabël të emëruar për auditimin e pasqyrave vjetore të SHA me Kapital Publik.
Të dhënat për këtë analizë janë marrë në dokumentacionin e reklamuar në Qendrën Kombëtare të Regjistrimit QKR, ku konstatohet se në 120 shoqëri aksionare me kapital publik reklamimi i përditësuar i informacionit në 2014 dhe 2015 është bërë vetëm për 70 prej tyre.
Shkurtimisht mbi Artikujt:
Fitimi Vjetor Para Tatimit Për SHA me Kapital Publik, 2012-2014.
Në vitin 2014 kanë deklaruar pasqyrat financiare 70 SHA me kapital publik nga 120 të marra në hulumtim. Në total ato shënojnë një humbje prej 19.7 miliardë lekë ose 141 milionë euro.
Gjatë këtij viti rezultojnë të kenë dalë me fitim 26 SHA. 5 shoqëri rezultojnë me fitim zero, dhe 39 SHA të tjera rezultojnë me humbje kontabël neto. Fitimin më të lartë neto në vitin 2014 e shënon Operatori i Sistemit të Transmetimit OST me një vlerë prej 2.3 miliardë lekë ose 16.7 milionë euro, ndërsa humbjen më të madhe neto e shënon Korporata Elektroenergjitike Shqiptare SHA KESH me një vlerë prej -22.2 miliardë lekë ose -159 milionë euro.
Në 67 SHA me kapital publik që kanë deklaruar pasqyrat e tyre financiare për vitet 2012,2013 dhe 2014 konstatohej një total me trend në rënie. Në vitin 2014 të gjitha këto subjekte së bashku shënojnë një humbje prej -19 693 523 132 lekë, ndërkohë që në dy vitet e mëparshme kanë pasur një fitim para tatimit prej përkatësisht 11.6 miliardë lekë në vitin 2012 dhe 11.7 miliardë lekë në vitin 2013.
Ky indikator ka pësuar ndryshime në të gjithë subjektet tregtare në hulumtim. Rritjen më të madhe të fitimit para tatimit në harkun kohor 2012-2014 e kanë shënuar këto subjekte: Albcontrol, Posta Shqiptare SHA dhe Kombinati Energjetik, ndërsa rënien më të madhe e shënojnë Korporata Elektroenergjetike Shqiptare SHA KESH, Ujësjellës Kanalizime Tiranë dhe Hekurudha Shqiptare.
Ekspert Kontabël të SHA me kapital Publik, Pasqyra Financiare 2014
Ekspert Kontabël i Regjistruar është profesionisti i pavarur pjesë e Regjistrit Publik të ekspertëve kontabël, në përputhje me dispozitat e ligjit Për Auditimin Ligjor, Organizimin e Profesionit të Ekspertit Kontabël të Regjistruar dhe të Kontabilistit të Miratuar (Ligj Nr 10091, Datë 5.03. 20109). Shoqëritë Aksionare SHA e kanë të detyrueshëm auditimin e pasqyrave financiare vjetore nga një Ekspert Kontabël i Regjistruar. Eksperti kontabël i një shoqërie me kapital tërësisht publik zgjidhet nga aksionari (institucioni publik). Sipas reklamimeve në QKR janë 57 Shoqëri Aksionare me kapital publik, që kanë dorëzuar auditime nga ekspert kontabël për pasqyra financiare viti 2014. Për auditimin e këtyre SHA-ve janë angazhuar 68 ekspert kontabël nga 221 që janë sipas Regjistrit Publik. Janë 12 ekspert të angazhuar në auditimin e më shumë se një shoqërie aksionare me kapital publik për 2014. Rekord shënon një rast eksperti i angazhuar në shtatë shoqëri aksionare publike. Lista e Ekspertëve Kontabël të SHA me kapital Publik, që kanë audituar Pasqyra Financiare 2014 është e publikuar tek ODA. Vetëm tre SHA me kapital publik auditohen nga katërshja e njohur si kompanitë e mëdha të auditimit me zyra apo degë lokale në vend.
Xhiro Vjetore për 2012 – 2014 e SHA me Kapital Publik
Në vitin 2014 kanë deklaruar pasqyrat e tyre financiare 65 subjekte nga 120 të marra në shqyrtim. Xhiro totale e tyre shënon një vlerë prej 33.4 miliardë lekë ose 238 milionë euro. Ndër këto gjashtëdhjetë e pesë subjekte xhiron më të madhe e shënon “Korporata Elektroenergjitike Shqiptare SHA KESH me një xhiro prej 10.8 miliardë lekë ose 77 milionë euro. Kjo xhiro përbën 32% të xhiros totale të 65 subjekteve tregtare me kapital apo kuota nga një institucion publik.
Subjekte të tjera me xhiro vjetore mbi dy miliardë lekë janë Operatori i Sistemit të Transmetimit OST, Albcontrol, Ujësjellës Kanalizime Tiranë dhe Posta Shqiptare SHA
Në vitin 2014 të gjitha 61 SHA me kapital publik së bashku shënojnë një xhiro vjetore prej 33.219 miliard lekë, ndërkohë që në dy vitet e mëparshme kanë pasur një xhiro totale prej përkatësisht 45.2 miliardë lekë në vitin 2012 dhe 45.5 miliardë lekë në vitin 2013. Në të tre vitet xhiron më të madhe e shënon Korporata Elektroenergjetike Shqiptare SHA KESH. Xhiroja e këtij subjekti ka rënë me 13.8 miliardë lekë për dy vjet. Nga ana tjetër xhiro vjetore e subjekteve Operatori i Sistemit të Transmetimit OST dhe Albcontrol është rritur me përkatësisht 1.1 miliardë lekë dhe 255 milionë lekë për dy vjet. Vlera të xhiros vjetore për secilën kompani në vitet 2012 – 2014 kanë paraqitur dhe vizualizuar në një nga Artikujt e ODA.
Administratorë të Shoqërive Aksionare me kapital publik. 31 Dhjetor 2015
Gjashtë nga 120 shoqëritë aksionare të zotëruara nga një institucion publik janë në proces Likuidimi (proces likuidimi për efekt mbyllje) për pasojë administratorët e tyre janë edhe në cilësinë e likuidatorit. Ndërmarrje në proces rikujtimi janë Kombinati Energjetik, KESH SECURITY SHRSF dhe OST SECURITY, Prodhim Veshje Ushtarake SHA, Bursa e Tiranës SHA, ALBMINIERA SHA dhe Berat EKS.
Në njëqind e njëzetë shoqëritë aksionare të marra në shqyrtim 17 prej tyre ose 14% kanë administrator femër ndërsa 103 shoqëri aksionare drejtohen nga administrator meshkuj ndryshe 86% e ndërmarrjeve me aksionar një institucion publik.
Janë tetëmbëdhjetë në numër administratorët e shoqërive tregtare me kapital publik të cilëve u ka mbaruar mandati deri në fund të vitit 2015. Këto subjekte nuk kanë deklaruar në QKR nëse këtyre administratorëve ju është rinovuar mandati apo shoqëria është në pritje të një emërimi për administrator të ri. Në 120 shoqëri me aksionar me kapital publik, për 51 nuk janë reklamuar në QKR pasqyrat financiare të vitit kontabël 2014. Në vitin 2013 janë emëruar 24 administrator të rinj, nëntëmbëdhjetë prej të cilëve kanë një mandat trevjeçar. Në vitin 2014 janë emëruar 24 administrator, njëzetë e dy prej të cilëve kanë një mandat 3-vjeçar. Në vitin 2015 janë emëruar 32 administrator, njëzetë e një prej të cilëve kanë një mandat 3-vjeçar.
Kosto e Punës në Shoqëri Aksionare me kapital të një Institucion Publik 2014
Kostot e punës përfshijnë vlera për pagesat për punonjësit, pagat bruto, kontributet për sigurimet shoqërore që paguan punëdhënësi, kostot e trajnimit profesional, shpenzime e rekrutimit dhe ato për veshje, strehim apo taksa të tjera të punësimit. Në vitet 2012-2014 rezulton me kosto pune më të lartë shoqëria ALBCONTROL. Në vitin 2014 kësaj shoqërie burimet njerëzore i kanë kushtuar 1.2 miliardë lekë. Një tjetër shoqëri me kosto të punës mbi 1 miliardë lekë është edhe Korporata Elektroenergjetike Shqiptare SHA KESH.
Mbulimi i Kostove të Punës përmes Xhiros Vjetore të Shoqërive, është një element që tregon se sa shoqëritë, arrijnë të mbulojnë vetë këtë kategori shpenzimi (kostoje). Shoqëri të cilat kanë deklaruar një xhiro prej 0 lekë, ose thënë ndryshe që financohen totalisht nga fonde publike pasi nuk arrijnë t’i mbulojnë vetë kostot e tyre të punës janë ALBMINIERA SHA, Bursa e Tiranës SHA dhe KRWM SHA. Kompani të cilat kanë një xhiro më të vogël se kosto e punës ose ndryshe që arrijnë të mbulojnë vetëm një pjesë të këtyre kostove, për vitin 2014 janë tetëmbëdhjetë, 14 prej të cilave kanë një mbulim mbi 50%.
Aftësia Paguese e SHA me kapital nga një Institucion Publik 2014.
Ky indikator vlerëson aftësinë që një shoqëri ka për të shlyer detyrimet. Raportet për të analizuar aftësinë paguese të një shoqërie janë dy. Raporti i borxhit total llogaritet si raport i detyrimeve ndaj detyrimeve dhe kapitalit dhe tregon çfarë peshe zënë detyrimet në pasivin e shoqërisë. Raporti i detyrimeve totale ndaj kapitalit tregon pjesën e aktiveve që financohet me kapital dhe pjesën e financuar me kredi. Korporata Elektroenergjetike Shqiptare SHA KESH e cila ka vlerën më të lartë të detyrimeve, ka një raport borxhi 84% në vitin 2014. Pra, detyrimet ë kësaj shoqërie zënë 84% të pasivit. Raporti tjetër i po të njëjtës shoqëri tregon që për çdo 1 lekë financim me kapital të vet ajo financon 5.31 lekë me kredi.
Raportin më të lartë të detyrimeve ndaj kapitalit në vitin 2014 e shënon TERMOCENTRALI Vlore SHA në vlerën 443.4 herë.
Situatën më të “mirë” të aftësisë pagese në këtë vit e pasqyron “TRAJTIMI I STUDENTEVE SH A Gjirokastër” i cili financohet thuajse 100% me kapital të vet.
Të dhëna të detajuara për kapitalin, aksionarët, xhiron vjetore, fitimin përpara tatimit dhe administratorët e shoqërive aksionare janë të publikuara për secilën SHA tek databaza e mirëstrukturuar Shoqëri Biznesi .
Nori Spauwen është një diplomate e re e cila punon për Ministrinë e Jashtmë Hollandeze. Ajo është specializuar në fushën e të Drejtave të Njeriut dhe forcimin e Shoqërisë civile, si dhe ndodhet në Tiranë prej një muaji për të ndihmuar në organizimin e eventit Diplohack. Nori ka një profil në advokimin për të drejtat e grupimeve LGBT dhe zotëron një Master në Filozofi Politike. Aktualisht jeton në Amsterdam dhe punon në Hagë.
Aktualisht Rron po ndjek studimet Master në Marrëdhënie Ndërkombtare në Universitetin e Leiden-it,Hollandë dhe po punon mbi tezën ” Potenciali i Shqipërisë si aktor rajonal ne ruajtjen e paqes ne Ballkan”.
Besjana Hysa iu bashkua AIS në vitin 2011 si: Menaxhere Zyre dhe Projektesh. Ajo ka punuar për gati katër vjet në promovimin e transparencës përmes të dhënave, në monitorimin dhe analizimin e informacionit mbi shpenzimet publike në Shqipëri, si dhe zbatimin e platformave dixhitale që ofrojnë informacion për qytetarët. Aktualisht është e përfshirë në projekte si: “Money, Government and Politics” projekt mbi publikimin e të dhënave në të ardhura dhe shpenzime të deklaruara nga zyrtarë të nivelit të lartë në politikë dhe sistemin gjyqësor. Besjana është diplomuar në Inxhinieri Infomatike nga Universiteti Politeknik i Tiranës.
Shefiko Hajna punon për AIS që nga viti 2013 si: Programuese në disa projekte si Open Data, Open Spending dhe Za’Lart. Ajo ka një Master Profesional në Sisteme Informacioni në Ekonomi nga Fakulteti Ekonomik, Universiteti i Tiranës.
Erald Hoxha punon si gazetar në Open Data pranë Institutit Shqiptar të Shkencave, projekt që ka gjeneruar rezultate të konsiderueshme në aspektin e transparencës, informimit, llogaridhënies dhe qeverisjes së mirë. Puna e tij konsiston në sigurimin e publikut me informacion mbi transparencën dhe pjesëmarrjen qytetare përmes platformave si: Open Data dhe Za’Lart. Ai ka një diplomë të dyfishtë në Gjuhë Gjermane dhe Drejtësi.
Ergest Nako është bashkë-themelues i Garazh, një organizatë e rë e cila ka si qëllim nxitjen e Inovacionit në Shqipëri dhe rajon. Ergesti ka një experience dhjetë vjecare në sektorin e teknologjisë dhe një ekpertizë në Menaxhim Projektesh, Siguri Informacioni, Menaxhim Biznesi, si dhe Menaxhim IT. Ai ka njw Master Shkencor në Inxhinieri-Software. Gjatë dy viteve të fundit është angazhar në sektorin e Inovacionit në Tiranë, duke organizuar eventin Startup Weekend Tirana tre here rradhazi, si dhe eventin e parë HackDay në Shqipëri. Ka merita për drejtimin e starupe të ndryshme, mbajtjen e prezantime dhe fjalime motivuese, si dhe në moderimin e disa eventeve në fushën e inovacionit. Gjithashtu ka marrë vlerësim nga Infocom Albanin, Programi më i mirë i vitit 2014 për organizimin e Startup Weekend Tirana.
